BERAT DEMEK, GÜNAHTAN KURTULUŞTUR

 ■ Berat gecesinde çok dua etmeli, kötü imansız ölmekten Allaha sığınmalı, Cehennem ateşinden kurtuluş berâtı, bereket, rahmet, mağfiret ve afiyet dilemelidir.
(Muhammed Rebhâmî)
***
Berat gecesi aklanma gecesidir.
■ Şa’bân-ı şerîfin on beşinci gecesi olunca, o geceyi ihyâ ediniz ve gününde oruç tutunuz! Muhakkak ki, Allahü teâlâ, “Mağfiret olunmak isteyen yok mudur, mağfiret edeyim. Rızık isteyen yok mudur, rızık vereyim. Kim ne isterse vereyim! Bu hâl sabaha kadar devam eder. (Hadis)

…

Hz. Rabbânî diyor ki;

-Niçin tereddüt ve şüphe ile söylüyorsun? Ya isminin, dünyâda yaşayacaklar sahifesinden silindiğini görenin hâli nice olur? buyurur ve İmâm-ı Rabbânî hazretleri, o sene vefât eder.
Muhammed Ma’sûm hazretleri de, vefât ettiği sene, Şa’bân ayının 15’inci gecesi, yâni duâların kabûl olduğu, ecellerin takdir edildiği Berât gecesinde, talebelerinden bâzı hâdiseleri sorup cevap alır. Sonra da;
-Bir kutbun ismini yaşayanlar defterinden sildiler buyurarak, vefât edeceğine işâret ederler.
Atâ bin Yesâr hazretleri buyuruyor ki:
“Şâban ayının on beşinde, yâni Berât gecesinde o yıl içinde ölecek olanların listesi Azrâil aleyhisselâma verilir. Bu arada ev yapan, ağaç diken ve yeni evlenen nice kimseler vardır ve isimleri bu listededir. Fakat onlar bunu bilmezler.”
Yapılan duâlar, koşullarına uygun  yerine getirildiğinde kabul olacağı bildirilmektedir
“Receb ayının ilk Cumâ gecesi olan Regâib gecesi, Şâban ayının on beşinci yani Berât gecesi ve günü, mübârek geceler, Cumâ günü, hatîb minberde iki hutbe arasında oturduğu vakitten namaz kılıncaya kadar, her gecenin son üçte birinde yani seher vaktinde, ezân ve ikâmet okunurken, bilhassa ‘hayyealelfelâh’ dedikten sonra, Allah yolunda cihâd ederken, her namazdan sonra, Kur’ân-ı kerîmi okuduktan sonra, her secdeden sonra, cemâat arasında, yağmur yağarken, Kâbe-i muazzamayı görünce, zemzem suyu içince yapılan duâ müstecâbdır. Musîbete uğrayanın o andaki duâsı da müstecabdır.”
sonuç olarak özetlemek gerekirse, berât, temize çıkmak, kurtulmak anlamındadır.

…

Berat demek günahtan kurtuluştur,
Berat Kandiliniz mübarek olsun.
Hakka tövbe etmek güzeldir hoştur,
Berat Kandiliniz mübarek olsun.

Her işte Hak rızasını güdelim,
Namaz için camilere gidelim.
Bu gün namaz kılıp tövbe edelim,
Berat Kandiliniz mübarek olsun.

…

   Berât ya da Berâet nedir;

Sözlük olarak,temize çıkarmak, bir şahsın, hakkında iddia edilen suçtan uzak olduğunun ya da işlediği  öne sürülen suçun gerçekte suç olmadığının anlaşılması anlamındadır. Berât, kurtuluş belgesi anlamına da gelmektedir. Allahü teâlâ dört kimseyi dört şeyle töhmetten, iftiradan aklamıştır.  Hz. Yusuf”u  tanıkla, Hz. Musa”yı elbisesini taşıyan taşla, Hz.  Meryem’i çocuğunu konuşturmakla, Hz.  Âişe’yi Nur sûresinin 26. âyeti ile aklamıştır. (Âhirette pek çok kimse, hesâba çekilmeden Cennet’e girerler. Onlar için mîzân, terâzi kurulmaz. Onlara verilen sayfalar üzerine; “Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah. Bu filânın oğlu filânın Cennet’e girmesinin ve Cehennem’den kurtulmasının berâetidir.)
…

Yüce yaradan kimseyi dört şeyle töhmetten, iftiradan berat ettirmiştir.
■ Hz. Yusuf’u tanıkla, ■ Hz. Musa’yı elbisesini taşıyan taşla, ■ Hz. Meryem’i çocuğunu konuşturmakla, ■ Hz. Âişe’yi Nur sûresi 26. âyetiyle berât aklamıştır..
Özetlersek, berât, temize çıkmak, kurtulmaktır;
■ Âhirette çok kimse, hesaba çekilmeden Cennet’e girer. Onlar için mîzân, terâzi kurulmaz. Onlara verilen sayfalar üzerine; “Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah. Bu filânın oğlu filânın Cennet’e girmesinin ve Cehennem’den kurtulmasının berâetidir, yazılıdır. ( Hz. Muhammed)
Rahmet kapıları dört gece açılır. Bu gecelerde yapılan dua, tövbe, ret olunmaz;
■ Fıtr Bayramı v■ Kurban Bayramının birinci geceleri, ■ Şa’bânın on beşinci (Berât) gecesi ■ Arefe gecesidir;
….
Geldi Şâban Ayı’nın,onbeşinci gecesi,
Bir mübârek gece ki, ismi Berat Kandili,
Rabbine yalvaranın,yükselir derecesi,
Çünkü O’na dönenin,O’nu zikreder dili! ..

Kur’an-ı Kerîmimiz,levh-i mahfuzdan indi,
Dünyamız semâsından,Resûl’e geldi hitap,
Âyet âyet yağarak,yirmiüç yılda dindi,
Bunların tamamıyla oluştu Yüce Kitap…

…

Hz. Âişe, Hz. Muhammed’in Berat’ta sabaha kadar ibadet ettiğini görünce sordu;
– Yâ Resûlallah, Allahü teâlânın en sevgili kulusun! Buna karşın niçin bu kadar kendini yoruyorsun?
Hz. Peygamber yanıt verdi:
– Şükredici kul olmayayım mı? Sen bu gecede, ne olduğunu bilir misin?
Hz. Âişe, yeniden sordu;
– Bu gecenin diğer gecelerden üstünlüğü nedir yâ Resûlallah?
Hz. Muhammed’ şöyle konuştu;
– Yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Yıl içinde öleceklerin adları da bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertip edilir. Bu gece herkesin ameli ve işleri Allahü teâlâya arz olunur. Bir kimse, evinden yolculuğa çıkar. Onun adı yaşayanlar defterinden, ölüler defterine geçirilmiştir. Gâfil olmamalı, bu geceyi mutlaka ihyâ etmelidir. Kaza namazı kılmalı, Kur’ân okumalı, dua, tövbe etmeli, sadaka vermeli sevindirmelidir. Sevabını ölülere de göndermelidir.Bu gecelere saygı göstermek, günah işlememekle olur.
***
Hz. Abdullah bin Ömer, bir gün, Hz. Muhammed’in huzuruna gelince dedi ki;
– Kıyamet günü herkesin beratı, yani kurtuluş vesikası, her işi ölçüldükten sonra verilir. Abdullah’ın beratı ise, dünyada verilmiştir.
Nedeni sorulduğunda yanıt şu oldu;
– Kendisi verâ ve takvâ sâhibi olduğu gibi, dua ederken “Yâ Rabbî! Benim vücudumu, kıyamet günü o kadar büyük eyle ki, Cehennemi yalnız ben doldurayım. Cehennemi insanla dolduracağım diye verdiğin sözün böylece yerine gelmiş olsun da Muhammed ümmetinden hiç kimse Cehennemde yanmasın!

….

Şu kısa ömrümüze,kandil bereket katar,
Yılların kazancını,bir gecede alırız,
Kâlbler,böyle gecenin heyecanıyla atar,
Gafletle geçirirsek, hepten mahrum kalırız! ..

Yüce Peygamberimiz,bu gece uyumazdı,
Ni’mete şükretmeye,çok çok önem verirdi,
Rabbine yönelince,hiç bir şeyi duymazdı,
‘Ümmetim, ümmetim’ der,bizler için erirdi! ..

…
■ Berat gecesinde o yıl içinde ölecek olanların listesi Azrâil’e verilir.
Ev yapan, ağaç diken ve yeni evlenen nice kimseler vardır, adları söz konusu listededir. Onlar bunu bilmezler. (Hz. Atâ bin Yesâr)