SAĞLIK BAKANINDAN SAĞLIK POLİTİKALARI- SMA HASTALARI

Bir önceki cumartesi günü Avrasyabir Vakfı le ASAM’ın dönem açılış programında Sağlık Bakanı Sayın Fahrettin Koca sağlık politikaları hakkında bilgi verdi.
Salgın döneminde her gün gündemde olan bakan, bu dönemde ülkenin başarısını tekrarlayarak bunda hazırlıklı olma, cesaret ve birlikte hareket etmenin önemini belirtti. İdeolojik fanatizmin önüne geçilerek başarının sağlandığını, bunun dünyada sadece Türkiye’de Sağlık Bakanlığı çalışmalarının Dünya Sağlık Örgütü sitesinde duyurulmasına bağlamıştır. Bakan, dünya ve ülke şartlarında nefret dili/siyaseti yerine birlik ve beraberlik vurgusuyla sağlıkta başarının ön şartını ifade etmiştir. Hala bazı Avrupa ülkelerinde toparlanma sağlanamadığından, mesela havaalanlarında saatlerce uzun kuyruklar oluşmaktadır. Salgın hastalıklar bitmeyecektir, bu sebeple bilinçli kalma hali devam etmelidir.
Konferans daha çok soru-cevap üzerinden gitmiş, dinleyicilerin önemli bir kesimi doktor olduğundan ilk sorular sağlık personelinin özlük hakları konusuna yoğunlaşmıştır. Türkiye’de yaklaşık 150 bin hekim vardır. Doktorların yurt dışına gitme eğilimlerinde, salgın dönemindeki çalışmaların etkili olmuş, özellikle Almanya ve İngiltere gibi ülkeler sağın dönemindeki yetersizliklerini görerek bu alandaki personel tedarikine önem vermişler ve özlük haklarını artırmışlardır. Bu da bizim gibi ülkelerden hekim göçünü artırmıştır. Yakın zamanda Türkiye’de de kamu kesiminde hekimlere yönelik maaşlarda iyileştirme yapılmıştır. Hatta şimdi özel kesimden 7000 civarındaki hekimin 6000’i kamu kesimine geçmiştir. Başka bir konuda malpraktis yani hatalı tıp uygulaması konusunda yapılan düzenleme ile hekimin sigorta şirketi ile avukat arasında sıkışmasının önüne geçilmiş, bu konudaki yasal düzenlemede (kasıt) kavramı üzerinde durulmuş ve mesleki bir kurul teşkil edilmiştir. Yine özlük hakları düzenlemelerinde emeklilik düzenlemeleri iyileştirilmiştir. Artık hastanelerde hekimler idarecilerden daha iyi durumdadır. Bakanın sıkça dile getirdiği başka bir konu, tıp mesleğine verilen önemin devamı için önceki 72 uzmanlık sınavlarında en fazla doluluğun son sınavlarda olmasıdır (doluluk oranı %99). Türkiye’de özel kesimin sağlık sektöründeki payının % 30-35’lerde olması konusunda genel mutabakat vardır. Devletin kamudaki tedbirleri bu dengeyi bozmakta olduğu bazı özel sektör temsilcileri tarafından ifade edilmiştir. Tıp ve diş hekimliği fakültelerinin son sınıf öğrencilerine asgari ücret kadar ödeme yapılacaktır. Hastanelerdeki şiddet konusu da sorulmuş, hatta bazı öneriler olmuştur: şiddete başvuran kişinin acil durum dışındaki sigortasının iptali veya askıya alınması gibi… Ancak bunun hukuki temelinin yetersizliği nedeniyle dikkate alınmamıştır. Ülkemizde 32 bin poliklinik odasında hekimler tek başına hizmet vermektedir. Bakanın ifadesiyle buralara tıbbi sekretarya tayin edilmesi için çalışmalar yapılmaktadır. (Demek ki bu alanda istihdam artacaktır.)
Bakan, üniversitelerdeki tıp eğitiminde reform hatta sağlık akademisi üzerinde durmuştur. (Anlaşılan bakanlığa göre tıp fakülteleri ve sağlık bilimleri üniversitesi istenileni veremiyor.) Bakan sağlık liseleri yerine meslek yüksek okulları üzerinde durmaktadır. Bir tartışmada ilgili meslek erbabı fazla olursa genellikle tartışma özlük hakları (başta maaşlar ve diğer haklar) olmak üzere personel üzerinde döner. Aşağı yukarı bu konferansta da bu yaşanmıştır. Hatta bazı dinleyiciler biraz da tepki göstererek hastaların ve hastanelerin durumunun ihmal edildiğini biraz da seslerini yükselterek ifade etmiştir. (Belki ihtisas isteyen bakanlıklarda üst yönetimin tamamen meslek mensuplarından olmaması üzerinde durulabilir.) İstanbul’daki iki büyük tıp fakültesi Çapa ve Cerrahpaşa’nın fiziki şartları da gündeme gelmiştir. Öğrenci tercihlerinin tıplardan diğer alanlara kaydığı şikayet edilmiştir. Ancak bu durum sadece bizimle ilgili olmayıp ileri teknoloji alanlarının cazip hale gelmesi de etkili olmaktadır. Bir şikayet konusu da sokak köpekleri konusudur. Gerçekten sadece şehirlerde değil kırsal kesimde de başıboş hayvan şikayetleri yurt genelinde artmıştır. Hala büyük hastanelerde bile nöbet meselesi devam ediyormuş. Sağılıkta usta-çırak ilişkisi önemlidir. Ancak uzun süre nöbetler hem hekim hem de hasta için ciddi tehdittir. Bir şikayet konusu da randevu sisteminin yetersiz çalışmasıdır. 182 nolu randevu hattı fazla çalışmamaktadır. Burada aile hekimliği sisteminin işletilememesi önemli bir eksikliktir. Yani ilk kademe aile doktoruna uğramadan hastanelerin meşgul edilmesi çok ciddi zarar vermektedir, hem hastaya hem sisteme. Ancak burada bakanın şikayet ettiği husus da randevu alanların dörtte biri gelmemektedir. Bunun cezai bir yaptırımı da yoktur. Evde sağlık hizmetlerinden 600 bin kişi yararlanmakta, rutin hizmet olarak da 1.2 milyon kişiye hizmet verilmektedir. Evde sağlık hizmetlerinin ikiye katlanması üzerinde durulmaktadır. Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi (SABİM), Sağlık Bakanlığı ile ilgili her türlü sorun, şikayet, öneri ve taleplerini dinleyip, değerlendirerek, iletilen sorunlara anında ve yerinde müdahaleler ile çözüm üretmektir. ALO 184, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulmuş danışma hattıdır. Hastanelerde uygulanan renkli kodlar; beyaz kod, şiddet ihbar kodu: mavi kod, acil tıbbi müdahale kodu: pembe kod, çocuk kaçırma ihbar kodu. Son olarak bakana SMA hastaları sorulmuştur. Bakan burada “küresel firmaların” algı oluşturduklarını belirterek bu alandaki tıbbi çalışmalar hakkında kısa bili vermiştir. 600 bin kişinin tarandığı 41 kişi hakkında tedavi başlatıldığı erken tanıya başlandığını belirtmiş devletin 8 milyar liralık bir ithalat yaptığını ve kamu desteğinin yeterli olduğunu belirterek, bazı siyasi baskılarla meydanlarda bu hastalara propaganda yapmalarının valiliklerce sağlanmasını doğru bulmadığını belirtmiştir. Bakanın konuşmaları sonucunda mesela Aksaray meydanında para toplamaya son verilmiştir.