Annelerimin Elleri Sabun Kokardı…

“Anne başta taç imiş

Her derde ilaç imiş

Bir evlat pir olsa da

Ana’ya muhtaç imiş.”

  (Yunus Emre)

***

Dün Anneler günüydü.

Sıkça yinelediğim bir görüşüm vardır;

Bayramı, haftası ve şenliği bol bir ulusuz. Bu bizim kültür, tarih, sanat ve folklor zenginliğimizdir.

Anne “ana” olarak ayrıcalıklıdır, onu bir değil, bin ansak yine tamca anlatamayız

Her anneler gününde kopar gider, Anneli günlerimi anımsarım. Annemi toprağa vereli 21 yıl oldu. Acım, hüznüm, anım, taptaze daha dün gibi. Değişen acım, özlemim giderek katlanıyor. Anneler Gününde kaç kez yazdım;

Annemin elleri sabun kokardı.

  Bu yıl bir ekleme yapmak istiyorum;

   Annem sabun,  mis ve gül kokardı.

   Anne sevgisi her sabah kalbimde açan bir gül gibidir. Her anne aynı zaman da gül kokar, yediveren gül gibi.

    ■ Annenin duası, en çabuk kabul olan dualardandır .(Hadis)

   Sabun, mis ve gül kokulu, aydınlık bakışlı Annem, babamın acısına bir yıl dayanabildi.

…

Benim gibi annesi bu dünyadan göçüp gidenler, böyle bir günde, hep geçmişe yolculuktan kendilerini alamaz. Benim annem yok, ancak anlam olarak her gün batımı ve güneş doğarken taptaze yeniden var olur ki, yaklaşır, tebessüm eser, sıcak ellerini uzatır, öper, yine öperim; kucaklarım. Ne zaman dara düşsem içim kararsa, ona koşar, sığınır, moral bulurum; sanki yok değil gibi, var gibi. Hiç yok olmadı ki. Her an var gibi; karşıma çıkacak gibi,  iri gözleriyle, bakacak gibi, şiir dolu “sesle” konuşacak gibi. Bütün anneler sevgi ve saygıya değer; bütün anneler sevecen, sıcak, munis ve müşfiktir.

—

Bütün anneler çiçektir ve yediveren güldür. Anneler, yemez yedirir; giymez giydirir, uyumaz, uyutur En yakın yar annedir;

   ■ Her gece üstüne açma

   Üşürsün diyeceğine,

   Bir kere “kalbini açma üzülürsün”

   Deseydin ya anne…

(Cemal Süreyya)

***

Atatürk, “·  Kadının en büyük vazifesi analıktır.” derken bir de ekleme yapıyordu;

“ Beni de bir ana doğurmadı mı? Türk anaları nice Mustafa Kemal’ler doğurur.”

Beni de, seni de, onu da bir anne doğurdu.

Her anne güzeldir ve özeldir;

   ■ Annemin elleri sabun, mis ve gül gibi kokardı, sabunlar annem gibi kokmazdı.

Ünlü bir düşünür diyor ki;

■  Dünyada öğretilen bütün bilgilerin hiçbiri bir ananın bakışının, bir sözcüğünün verdiği şeyi vermeye muktedir değildir.

—

Tüm Annelerin 23 yaşındaki kızlarına, bile “küçük kızım!” demelerindeki gizem, bel ki  bir umman felsefesidir. İslam bilgelerinden Abdurrahman Cami gerçeği dile getiriyor;

“ Annemi nasıl sevmem ki, beni bir süre karnında, uzun zaman kucağında ölünceye dek de kalbinin şefkat köşesinde taşıdı.”

Bir kişi Hz. Peygamberin huzuruna geldi;
– Yâ Resûlallah! İzin verirseniz sizinle beraber gazaya gelip cihat etmek istiyorum
– Anan-baban var mı?
– Evet var!
– Onların yanında bulun! Senin cihadın, onlara hizmet etmektir
Annesini sırtına alıp Ka’be-i muazzama‘yı tavaf eden bir kimse, Hz. Ömer’e dedi ki:
– Efendim, Annemi, böyle sırtıma alıp, Kâbe’ yi tavaf ettiriyorum Acaba onun  hakkını ödemiş olur muyum?
– Annenin hakkının yüzde birini bile ödeyemezsin Ancak iyi muamele eder ve güzel bakarsan, yapacağın en küçük bir hizmete bile çok büyük sevap verilir

…

Tarihin sayfalarını çevirdiğimizde Anneler Günü geleneği Sümerlere dek uzanmaktadır.

Anaerkil düzenin egemen olduğu tarihin ilk çağlarından bu yana İştar, Kybele, Rhea gibi yerel ve dönemsel adlarla doğurganlık niteliği “ana” sözcüğü öne çıkarmış, doğanın uyandığı ilkbahar ile özdeşleşmiştir.

Patriyarkal düzenle kutlamaların içeriği ve biçimi de değişmiş,  kimi dönemlerde gizli olarak yapılmasına yol açmıştır.
   Gerçek anlamda Anneler Günü 1600’lü yıllarda İngilizler’in Mothering Sunday (Anneler Pazarı) kutlamalarında start almıştır. Hıristiyanlığın yayılmasıyla  “Anneler Pazarı” kutlamaları ruhani güç sayılmıştır..

İngilizler bu günde izinli sayılmış ve tüm günlerini anneleriyle geçirmişlerdir

Hristiyanlığın yaygınlaşmasıyla Kilise şenliği Anneler Günü ile bütünleştirilmiştir.
Gün, resmi olarak ilk kez 1872’de ABD’de kutlanmıştır. Şair Julia Paskalya Yortusu’nun 4.Pazarını “Anneler Günü”  ilan etmiştir.

Philedelphia’da yaşayan Ana Jarvis adlı genç kız, annesinin ölüm yıldönümü Mayıs ayının ikinci Pazar’ının  “Anneler Günü” olarak kutlanmasını istemiş, politikacılara ve  iş adamlarına yardım için mektup yazmıştır.    Jarvis’in gösterdiği çabalar 1911’de sonuç  vermiş,  Mayıs ayının ikinci Pazar gününün “Anneler Günü” olarak kutlanması hükümet kararıyla kesinleşmiştir.

Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarının  başlattığı gelenek, XX. Yüzyılın başından itibaren  benimsenmiş, Türkiye, Danimarka, Finlandiya, İtalya, Avustralya ve Belçika’da da onaylanmıştır. Ülkemizde 1955 yılından bu yana Mayıs’ın 2.pazarı Anneler Günü olarak kutlanmaktadır.

Aşık Veysel aldı sazı bakalım ne dedi;

   “Veysel der kopar mı analar bağı
Analar doğurmuş ağayı beyi
İşte budur sözlerimin gerçeği
Okuttu öğretti büyüttü anam.”

…

■ Büyük başarılar değerli annelerin yetiştirdikleri seçkin çocuklar sayesinde olmuştur.-  Kadının en büyük vazifesi analıktır. (Atatürk)

■ Kadınlar zayıftır; ama analar kuvvetlidir” (Victor Hugo)
 ■ Analar bir elleriyle beşiği, diğer elleriyle dünyayı sallarlar.  (Napoleon)
■ Koparılması mümkün olmayan tek bağ, anne ile evlat arasındaki bağdır. (Socrates)

…

Bir kişi Hz. Peygamberin huzuruna geldi;
– Yâ Resûlallah! İzin verirseniz sizinle beraber gazaya gelip cihat etmek istiyorum
– Anan-baban var mı?
– Evet var!
– Onların yanında bulun! Senin cihadın, onlara hizmet etmektir

…
Annesini sırtına alıp Ka’be-i muazzama‘yı tavaf eden bir kimse, Hz. Ömer’e dedi ki:
– Efendim, Annemi, böyle sırtıma alıp, Kâbe’ yi tavaf ettiriyorum Acaba onun  hakkını ödemiş olur muyum?
– Annenin hakkının yüzde birini bile ödeyemezsin Ancak iyi muamele eder ve güzel bakarsan, yapacağın en küçük bir hizmete bile çok büyük sevap verilir

—

“ Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar derler. Bu söz ‘ana yüreği’nin ne kadar duyarlı ve ne kadar yufka olduğunu anlatmak içindir. ‘Anne sevgisi’, ‘anne şefkati’ gibi kavramlarda, hep o ince ve narin yüreği tanımlar. Yoksa sadece analar ağlamaz. Evlat da ağlar, bacı da ağlar; eş de ağlar, kardeş de ağlar. Hepsi de içtenlikle ağlar. Ancak annenin ağlaması başkadır zira   ana yüreği başkadır. Ana bazen sevinçten de ağlar. Ancak daha çok özlemden, endişeden, kaygıdan ve kederden ağlar. Annenin ağlaması  acı verir ve çok yakıcıdır.

Anneler için, evlatları hep “çocuk”tur, isterse altmışını geçmiş olsun. Annenin yeri başkadır.

Evlat için, annenin yerini tutacak kimse yoktur. İster seksen, ister yüz yaşında olsun, annenin ölümü yürek dağlayıcı ve sarsıcıdır

“Bu dünyaya gelen kişi, ahir yine gitse gerek

Misafirdir, vatanına bir gün sefer etse gerek” (Yunus)

      Yaşama veda eden tüm annelere rahmet diliyor, sağ olanların ellerinden öpüyorum.

—

■ İyi doğru sözler onda,
Şefkat dolu gözler onda,
Sevgi, ışık var yolunda,
Melek annem, güzel annem.

Anne yüzü ne asil yüz,
Anne gözü ne derin göz,
Anne özü, pırlanta öz,
Melek annem, güzel annem.
(Rıfat Necdet Evrimer)