İŞSİZLİK SORUNU ÜZERİNE

Pandemi sürecinin de katkısıyla can yakıcı bir işsizlik sorunu ile karşı karşıya olduğumuz TÜİK verilerinden anlaşılıyor. Kendini muhalefet diye tanımlayan "yıkım ekibi" için bulunmaz bir fırsat ve çok etkili bir propaganda malzemesi. Nitekim tepe tepe kullanıyorlar. Hiç kimse ekibin başrol oyuncusu CHP ye sormuyor. Arkadaş, İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Mersin, Adana gibi pek çok büyük şehir belediyesi senin elinde. Bu belediyeler eski para ile katrilyonluk bütçelere sahip. Belediye gibi halkın gündelik hayatına bire bir dokunan, tam anlamıyla sahada olan kurumları yönetiyorsun. Bir buçuk yıldan fazla zaman geçti. Kaç kişiye istihdam sağladın? Halkın gündelik ihtiyaçlarını karşılamasında hangi müspet faaliyetleri yaptın? Ülke ekonomisine hangi katma değeri ekledin? Hiç kimse bu ve benzeri soruları sormuyor. Elbette yıkım ekibinin baş aktörü CHP' ye yöneltilecek sorular yıllardır iktidarı elinde bulunduran AKP' yi aklama gayesi taşımıyor. AK Parti'nin son beş altı yıllık icraatlarını bir kenara koyarsak on küsur yıl ekonomide sıcak paraya dayalı sözde büyüme ve düşük kur üzerinden ithal cennetine dönen bir ülke görürüz. Kanaatimce bugün yaşadığımız pek çok ekonomik sorunun kaynağı o yıllarda uygulanan sözüm ona liberal, sat kurtulcu ve ( buna özelleştirme diyorlar) büyük ölçüde inşaat rantına dayanan ekonomik modeldir. Andığımız yıllar itibariyle sıcak paranın inşaat rantına dönüştürülmesi sonucu sadece İstanbul'da yaklaşık 64 milyar dolar verimsiz ve atıl olarak beklemektedir. ( Bu konuda reel değerler üzerinden hesaplanan bir durum analizi yapılmıştır. Ve bu gerçekçi bir sonuçtur.) Bu dönemin ekonomiden sorumlu bakanı Ali Babacan ne acayiptir ki, hiç bir hicap duymadan bugün iktidarı yerden yere vurmaya çalışıyor. Söylenecek çok şey var ama yer dar, zaman kısa. İşsizlik sorunun uygulanan ekonomik politikalar ile olan ilişkisi aşikar olarak görülürken eğitim sistemi ile olan ilişkisi çoğu zaman göz ardı ediliyor. Bence işsizlik sorunu büyük ölçüde bir eğitim sorunudur. Sanayici arkadaşlara sorun bakalım, kalifiye eleman bulabiliyorlar mı? Büyük oranda hayır cevabı alacaksınız. Ne yazık ki eğitim sistemi kalifiye eleman yetiştirmiyor. Yine bir diğer eğitim sorunu, iş ahlakı sorunudur. Zamanında işbaşı yapma, iş saatlerini verimli kullanma, işyerinin özel bilgilerini muhafaza etme gibi hayati konular da iyi durumda olduğumuz söylenemez. Elbette sorunun işverenler ve en büyük işveren olarak devletten kaynaklanan yönleri de var. Devlet malum... Torpil adam kayırma, ahbap çavuş ilişkileri .. İş insanlarına gelince şunu söylemek istiyorum. Voleci, kısa gün karı peşinde koşan, biraz kazanınca işine değil başka alanlara dalan kişiler olmayınız. Bir idealiniz olsun. Bir üretim felsefeniz ve buna uygun kurumsal yapınız olsun. Felsefeden söz açılınca Weberyen ahlak felsefesinden kısaca bahsedip bitireyim. Bize vahşi kapitalizmi ekonomi bilimi diye yutturanlar keşke Weberyen ahlak ilkelerini söyleselerdi. ( Bu batıda ortaya çıkmış özü itibariyle Protestan birini övmek anlamına gelmez. Bugün hayatımızın neredeyse tamamını kuşatmış vahşi kapitalizme kendi dünyasından bir eleştiri amacı güder.) Weber’e göre sonsuz kazanç elde etme açgözlülüğü gibi hırs ve güç içerikli kavramlar aslında kapitalizmin ruhuyla denk değildir. Bir insanın kendisi için kesin olarak belirlenmiş bir meslek dışında yaptığı işler hiçbir fayda getirmez. Üretilenler düzensiz ve geçici olarak kalacaktır. Harcadığı zaman ise yalnızca tembellik yapmaktır”. Bu yüzden belirli bir meslek herkes için en iyisidir