Konya’nın Ulu Çınarlarından Gültekin Samancı’yı Anımsama

Ağaçlar soyunurken birer-ikişer
Tam kalbinin üstüne bir yaprak düşer.
Tut ki şairsin, duramazsın kaskatı;
İmdada çağırır sevdiğin sanatı,
İşte dal, işte yaprak seninle eğik,
Çiğnenen gazellerce yüreğin ezik.
Daha gün ağarmadan yüzüne güler,
Tatlı hayalleri süpürür çöpçüler.

(Gültekin Samaoğlu)

…

   Çeşitli uygarlıkların merkezi Konya, düşün, sanat, edebiyat dünyamızda ünlenmiş nice sanatçılar yetiştirdi. Mevlana Kentinin taş ve toprağının hamuru dize dize şiir, satır satır öykü ve romanla yoğrulmuş gibi sanki.

Gültekin Samancı, geniş Konya Ovasında boy vermiş ulu çınarlardan biridir;

Kapısından ağır ağır şehre gir,

Mabetlerde her derdine bul çare.

İçlerinden bir tanesi şehittir

İnce Minare.

Vaktiyle bu şehrin başı dikmiş

Yaşarmış dünyaya emrede ede,

Ney sesleri kubbe kubbe birikmiş;

Yeşil Türbede.

               (Gültekin Samanoğlu)

—

Gültekin Samancı, yaşama veda edeli 13 yıl oldu, sanki daha dün gibi. Sanatçılar tensel yaşama veda eder yapıtlarıyla ayakta yaşar.

Gültekin Samancı,  (şiirlerinde “Samancı” yerine “Samanoğlu” nu mahlasını kullandı;

1948’den önceki şiir denemelerinde “Nuri Fehmi Gültekin” imzasını yeğledi.

Gültekin Samancı, 1927 yılında Konya’da doğdu; 2003’te İstanbul’da yaşama veda eden Karacaahmet Mezarlığı’nda toprağa verildi.

Konya Askeri Ortaokulunda okudu. Mesleki eğitim için Batı Almanya’ya gitti.   İskenderun, Gaziantep ve İslahiye’de Ordu Donatım Subayı olarak görev yaptı, 1959’da Ordudan ayrılarak Turizm Bakanlığı’nda  müşavirlik ve yayınlar Müdürlüğü görevinde bulundu. Basın İlan Kurumu’nda altı yıl Genel Müdür Yardımcısı ve otuz yıl da Genel Müdür olarak görev yaptı; 1988 ve 1992 yıllarında dörder yıl olmak üzere iki dönem TRT Yönetim Kurulu’na seçilen Samancı, Anadolu’da düzenlenen Anadolu Basını Bölge toplantılarına katıldı. 1987 yılında ”Anadolu Basını Üstün Hizmet Ödülü”nü alan Samancı, Ankara Gazeteciler Cemiyeti tarafından seçilen ”Son Kırk Yılın En Başarılı Gazetecileri” arasında yer aldı.  Sturga Şiir Şöle’ninde Türkiye’yi temsil eden Samancı, ”O Kadın” isimli şiiri ile sanat çevrelerinin dikkatini çekti.

^—

Sen ilk iftar meyvesi Ramazan sinisinde,
Sen kadın üstü kadın, gönül kavsinde saklım…
İşlenmemiş minyatür ıstırap çinisinde,
Hayal havzumun suyu ipek, ipek duvaklım

(O kadın- Gültekin Samanoğlu)

…

Çınaraltı dergisinde “O Kadın” adlı ilk şiiri yayımlanan Samanoğlu, 1959 yılından itibaren şiirlerinin yer aldığı Hisar dergisi şairleri arasında yer aldı.Türk Dili ve Türk Yurdu  dergilerde de şiirleri yayımlandı.

Şiir Kitapları; Uzun Vuran Gölge, Her şeyde Sen Varsın, Geceleyin Çiçekler

Ayrıca Cahit Sıtkı Tarancı ve Kemalettin Kami Kamu’nun Hayatı, Sanatı ve Şiirlerini inceleyen iki kitabı daha bulunuyor.

…

Kırk yaşından sonra ışık hızıyla
Geçiverip giden yıllara yandık,
Nice acılara katlandı yürek;
Zaman zaman şükürlerle uyandık.

   (Gültekin Samanoğlu)

—
   Gültekin Samancı, az şiir yazmış, az kitap yayımlamış, ancak özellikle “Hisar” dergisi çevresinde ortaya koyduğu düşünceler ve  yazılarıyla Türk Edebiyatı geleneğinin izini sürerek özgün ve yerli bir şiir dili nasıl kurulabilir?” sorusuna yanıt aramıştır.
—
■  “ Gültekin Sâmanoğlu, temelde ferdî duyguları ağır basan, aşkı, üzüntüyü, hayranlığı, sevgiyi, aile mutluluğunu daha sık söyleyen bir şairdir. Mecaza fazla tutkun olmamakla beraber, şiirleri düz ve yalın değildir; genellikle mısra kuruluşuna önem veren bu şair, eş, aile, çocuk, evlat, torun, gündelik hayat şiirleri ile Ziya Osman Saba ve Behçet Necatigil’i andırmaktadır.
Şiirlerinde heceyi yeni bir ahenk ve adeta aruz vezni dolgunluğu ile kullanan Sâmanoğlu’nun, yenileştirdiği bu hecede yaptığı başarılı değişimler vardır. Bilinen hecenin dışına çıkmak, durak yerlerini belirsizleştirmek, mısraları kümelendirişte ve kafiye dizilişlerinde yenilikler vs.. Şair, bu sayede ‘öz’ün daha kuvvetle belirdiğini ve mana bütünlüğünün sağlandığını söylemektedir.  “Alacakaranlıkta” ve “Uzun Vuran Gölge”de topladığı az sayıdaki şiirlerinde, dünyaya dair bütün halleri lirik üslupla işlemektedir. Milliyetçi, tarihsever, anarşiye ve bozguna karşı yapıcı şiirler söyleyen Sâmanoğlu’nun aşk, aile, tabiat, hayat, mutluluk, çocuk ve trajik şiirleri de diğerleri kadar etkilidir. (Ahmet Kabaklı)

…

■ “ Gültekin Samanoğlu, duyu planında olmakla beraber, belli bir duyu organına bağlanmayan, psikologların kinestezik adını verdikleri dağınık ve mübhem duyguları anlatmaktan hoşlanan bir şairdir. Şiirlerinde kendi sınırlarını çizmiş, mütevazı bir insanın günlük yaşantılarını, saadet ve üzüntülerini anlatır. (Prof. Dr. Mehmet Kaplan)

—

■ İnsanlar arınmış kavgadan kinden
Sebzeler, meyveler kopmuş yerinden,
Yaşlı hanımların filelerinden
En tatlı işveyle güz, el ediyor.

( Gültekin Samanoğlu)