BU YILIN DON AFETİ VE MEYVELERİN DURUMU İLE İLGİLİ

Bu yıl havalar mevsim sıcaklığının üzerine çıkarak ağaçlar çiçek açmaya başladı sonra Ramazan bayramına yakın günlerde ciddi bir soğukla ağaçlarda çiçekler karardı ve döküldü, ülke genelinde don oldu. Tek tük kalan çiçekler arkasından gelen bir donla tamamen kayboldu. Bu sebeple bahçelerde neredeyse bir tek elma, kayısı, şeftali, vişne, kiraz hatta ayva görülmüyor. Bu durum ülkenin neredeyse büyük bir kısmında yaşanmaktadır. Uzmanları bu durumu rapor ederler ve kayda geçerlerse çok faydalı olur.
Mahsul azalınca pazarlarda, marketlerde satılan meyveler de geçen yıla göre çok azaldı. Yaşanılan bu durum nedeniyle bu yıl geçen yıl kadar reçel, marmelat, kurutmalık yapılamıyor. Ayva güze mahsus geç bir meyve olduğu halde, ağaçlarda yok denecek kadar az. Halbuki sağlık açısından gayet faydalı bir meyve, ama bu yıl bazı yörelerde mahsul olmayacak. Geyve taraflarında da fazla olmayacağı tahmin ediliyor. Bilindiği gibi o yörenin ayvaları çok sulu ve lezzetlidir. Geçen yıl Sakarya’da bir arkadaşımız poşetlerle ayva getirip mesai arkadaşlarına ikramda bulunmuştu. Bu yıl bu tür ikramlar azalacağa benziyor. Üzümler nispeten dondan daha az etkilendi. Üzüm çubuklarında biraz meyve görülüyor.
Günümüzde gıda maddeleri tedariki ulaşım, depo ve ambalaj imkanlarından dolayı eskiye göre daha kolay olmaktadır. Gıda fiyatları yüksek olsa da yılın her mevsiminde her çeşit meyveyi veya gıda maddelerini bulmak mümkündür. Hatta yurt dışından gelenler bile bolca yer almaktadır. Dövizin artışından dolayı yurt dışından gelen meyvelerin ve diğer gıdaların fiyatları yüksek olması anlaşılır, ama her çeşit mevsimin yetiştiği ülkemizde topraklarımızı iyi kullanarak ürün çeşitliliğini korumak ve üretimi sürdürmek gerekiyor. Bu kapsamda belki don gibi tabiat şartlarına karşı tedbirler gerekebilir. Ancak su kaynaklarının korunması bu tedbirlerin en önemlisidir. Bugünlerde Konya ovası başta olmak üzere su stresi yaşanan yerlerde su kuyularına sürekli olarak ilaveler yapılmaktadır. Bir yandan da göz göre göre, su ayak izi ihmal edilmektedir. Gerçekten mısır veya pancar ekimi ne kadar doğrudur? Bunun raporlanması gerekir.
Türkiye’nin en geniş ovası olan Konya ovasının dış havzalardan su getirilerek sulu tarımın geliştirilmesi üzerine ilgili, ilgisiz sözler söyleniyor. Ancak bu konuda yeterli bilgiye erişemedik. Havzalar arası su nakli efsane olarak dile getiriliyor. Her bölgenin ve havzanın ihtiyaçları kendisine yetmekte veya eksik kalmaktadır. Bu sebeple bir havzanın halkının, çiftçilerinin başta su kaynakları olmak üzere tabii kaynaklarını başka bir bölgeye transferine karşı çıkmalarını olağan ve makul görmek gerekir. Kızılırmak havzasında da çiftçiler var, o bölgenin de ihtiyaçları var; nasıl İç Anadolu bölgesinin sınırlı kaynaklarını bir başka bölgeye aktarmak ekonomik ve sosyal açıdan uygun değilse, tersi de öyledir. Ayrıca mümkün olsa bile bir başka havzadan gelecek suyun ekonomik maliyeti çok yüksektir. Çevresel etkileri ayrı bir konudur.
Suyun en fazla kullanıldığı alan tarımsal sulamadır. Toplam su tüketiminin neredeyse yüzde yetmişine karşılık gelir. Tarımsal sulamanın sorunları ile ilgili kanaatimizce kırsal kesim birlikleri aktif görev almalı, raporlar hazırlamalıdır. Merkezden gelen emredici işlemler popülizmin kıskacında kalarak işlevsiz kalabilmektedir. Neredeyse herkes havzadaki su sorunu ciddi olarak gördüğü halde sorunla ilgili çalışma yapıl(a)maması önemli bir açmazdır.

DİKKATLİ OLMAKLA İLGİLİ
“Burnunun dibini göremedi” diye bir tabir vardır. Bu tabir, yaptığına dikkat etmeyen birisi için kullanılır. Normal sağlıklı bir kimsenin duyu organlarıyla kendisi ve çevresi ile ilgili konuların farkında olması beklenir. Normal sağlıklı olmayanlar ise korunmaya muhtaç kimseler olduklarından onları bir başkasının gözetmesi ve koruması gerekir.
Dikkatli olmak insanın yaratılışı ve karakteri ile de ilgilidir. Bazı karakterler aşırı özen gösterirler, bazıları vurdumduymaz olabilirler. Bununla birlikte ailelerde ana-baba ve büyüklerin görgü kuralları eğitimleri, okullarda uyum eğitimleri ve sosyal medyada önerilerle dikkat geliştirme programları gerçekleştirilebilir.
Her olayda veya ortamda dikkat edilmesi gereken konular farklı olabilir. Bazen dikkat edilmesi gerekenler yasa ile düzenlenmiş olabilir. Mesela iş sağlığı ve güvenliği gibi konularda emredici hükümler yer alır. Bu yüzden iş sağlığı ve güvenliğine uyulmaması emredici bir sorumluluktur. Bazen dikkati ahlak ve görgü kuralları düzenler. Böyle durumlarda kurallara uyulmaması ayıplanır, uyulması halinde huzur sağlanır, uyulmaması ise huzursuzluk meydana getirir. Bu gibi durumları da sözlü veya yazılı olarak ilan etmek gerekir.
Yaz aylarında turizmin hareketlenmesiyle beraber Mevlana Dergahına da ziyaretler artıyor. Dergah, müze olarak değerlendirilse de bizim kültürümüzde ayrı bir yeri vardır. Bunun için ziyaretlerde usul ve adaba uygun davranmak gerekir. Aşıklar kapısından palas pandıras bir şekilde giriş olmamalıdır, özellikle yerli ziyaretçilerin eli cebinde, elinde telefonla yüksek sesle konuşmalarla ziyaretleri hoş değildir. Mevlevi adabına göre ziyaretler yapılması için biraz daha dikkatli olmak ve ziyaretçileri buna göre uyarmak gerekebilir.