Regaib Kandili

■ Hamdolsun size kendinizden öyle bir Peygamber gelmiştir ki, sizin sıkıntıya uğramanız ona çok ağır gelir. O, size çok düşkün, müminlere karşı çok şefkatlidir,

merhametlidir. (Tevbe Suresi, 128)

***

Müslümanların on mübarek gecesi vardır; Kadir Gecesi, Arefe Gecesi, Fıtır Bayramı gecesi, Kurban Bayramı Geceleri, Mevlid Gecesi, Berat Gecesi, Mirac Gecesi, Recep Ayı ve Regaib Gecesi, Muharrem Gecesi, Aşure Gecesi. Bu on geceden, Mevlid Gecesi, Berat Gecesi, Mirac Gecesi ve Regaib gecesine “Kandil” geceleri denilmektedir.

Regaip Kandili ya da  Regâib Kandili Hicri takvimin Receb ayının ilk Cuma gecesine denk gelen kandil gecesidir. Kökü “arzulamak, meyletmek” anlamlarına gelen regâib sözcüğü Kur’an’da geçmez. İslam kültüründe diğer kandiller gibi önemli bir yeri olan kandilde son İslam peygamberi Muhammed’in iki rekat namaz kıldığına ilişkin çeşitli rivayetler vardır.

Regâib, Arapça bir sözcüktür ve “reğa-be” kökünden gelmektedir. “Reğa-be”, sözcük olarak, herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek demektir. “Reğîb” kelimesi ise, “reğabe”‘den türemiş olan bir isimdir ve kendisine rağbet edilen, arzulanan, taleb edilen şey demektir. Müennesi, “reğîbe”dir. “Reğîbe”nin çoğulu da “reğâib” dir. Kelime olarak “Regâib”in aslı budur.

Bu geceye Regaib gecesi ismini melekler vermişlerdir. Her Cuma gecesi kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli oluyor. Allahü teâlâ, bu gecede, müminlere, ragibetler [ihsanlar, ikramlar] yapar. Bu geceye hürmet edenleri affeder. Bu gece yapılan dua kabul olur, namaz, oruç, sadaka gibi ibadetlere, sayısız sevaplar verilir. Regaib gecesini ibadetle geçirmeli, kazası olan, hiç değilse bir günlük kaza namazı kılmalı! Kazası olmayan da nafile namaz kılar, Kur’an-ı kerim okur, tesbih çeker, tövbe istiğfar eder. Perşembe günü oruç tutup, gecesini de ihya etmek çok sevaptır. Receb ayında oruç tutmak faziletlidir.

Allah (c.c) katında zamanların değerleri birbirine eşittir. Ancak öyle zamanlar vardır ki o zamanlarda  öyle olaylar meydana gelir ki, zaman dilimlerinden daha üstün bir değer kazandırır. Receb-i şerîfin ilk Cuma gecesi Regâib Gecesi de müstesna zamanlardan biridir.  Regaib Gecesi gibi iki kıymetli gecede biraraya gelince, bu gece daha bir kıymetli oluyor.

Bu gece, yalvarış ve yakarışların Yüce Mevla’ya sunulduğu ve O’nun rahmetinden af istenildiği umut, huzur ve müjde gecesidir.

Allah Teâla’nın kullarına lütfunun çokluğu, kereminin bolluğu ve pek çok günahkarı bağışlaması nedeniyle geceye “Regaib Gecesi” adı verilmiştir. Bu gecenin değerine ilişkin değişik rivayetler bulunmaktadır;

■ Hz. Amine Hz. Muhammed’e hamile olduğunu bu gecede anlamıştır.

■ Hz. Muhammed, Regaib gecesinin içinde bulunduğu Recep ayında dua eder, namaz kılar, oruç  tutar,  sadaka vermeye özellikle özen gösterirdi.

■ Hz. Muhanned, Receb’in ilk perşembe gününü oruçla geçirdiği bu kandil gecesine mahsus olmak üzere on iki rekât namaz kıldığı kabul edilir.

Regâib gecelerinde dua etmek, tevbe ve istiğfarda bulunmak, bu geceyi kutsal kabul etmek suretiyle çeşitli ibâdetlerle geçirmek, genel olarak alimler arasında kabul görmüştür.

İdrak ettiğimiz mübarek Regaib Kandili vesilesiyle, ruhumuzu karartan kötü duygu

ve düşünceleri kalplerimizden atalım. İbadetin zevkinden bizi mahrum eden nefsin kötü arzularını frenleyelim. Gönül dünyamızı bulandıran haset kin, düşmanlık

gibi kötü duygulardan temizleyelim.

Regaip Gecesi oruçlu olarak karşılanmalıdır.

Bu gece, kazâsı olanın bir günlük kazâ namazı kılması ve Kur’an okunması yeğlenmelidir.

Arifler ve din alimleri kitaplarında yazmışlar ki;

Ekim, ekme, tarım ayıdır.

Ramazan biçim ayıdır.

Receb,  Ramazan ayına hazırlayan bir mevsimin ilk adımıdır.

Şaban, ibadetlere devam etme ayıdır. Ramazan da mükâfatlarını alma ayıdır.

Receb Ayı ve Regaib Gecesine ilişkin  Hadis-i Şerif ve tefsirler;

• Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder. [Gunye]
• Receb-i şerifin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, Receb’in hepsini tutmuş gibi sevap verilir. [Miftah-ül-cenne]
• Ramazan ayı dışında Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır. [Ebu Yala]
• Şu beş gecede yapılan duâ geri çevrilmez. Regaib gecesi, Şabanın

15. gecesi, Cuma, Ramazan bayramı ve Kurban bayramı gecesi. [İbn-i Asâkir]

• “Receb-i Şerîf’in birinci gününde oruç tutmak üç senelik, ikinci günü oruçlu olmak iki senelik ve yine üçüncü günü oruçlu bulunmak bir senelik küçük günahlara kefaret olur. Bunlardan sonra her günü bir aylık küçük günahların af ve mağfiretine vesile olur.” buyuruyorlar. (Camiu-s sağir)
• Receb’in ilk cuma gecesini ihya edene, Allahü teâlâ, kabir azabı yapmaz. Duâlarını kabul eder. Yalnız, 7 kimsenin duasını kabul etmez: Faizci, Müslümanları aşağı gören, ana babasına eziyet eden, Müslüman olan ve dinin emirlerine uyan kocasını dinlemeyen kadın, çalgıcı, livata ve zina eden, beş vakit namazı kılmayan. [ [Saadet-i Ebediyye]
• Kim Receb ayında, takva üzere bir gün oruç tutarsa, oruç tutulan günler dile gelip “Ya Rabbi onu mağfiret et” derler.

[Ebû Muhammed]