Şivlilik ne zaman? - Bilmeyenler için Şivlilik nedir?

Şivlilik, Üç ayların başlangıcı olan Receb ayının ilk günü kutlanan Konya'ya özgü bir gelenektir. Bu sene Şivlilik 7 Mart 2019 tarihidir. Şivlilik nedir? Oruç ayı Ramazan’ın başlangıcından altmış gün önce, ilk sınanma Regaib Kandili ile başlar. Üç ayların başlangıcı olan Recep ayı, manevi iklime geçişin ilk işaretlerini içinde barındırır. Şivlilik, Konya'ya has bir gelenektir. Receb ayının ilk günüdür ve Konya'da 'Şivlilik Günü' olarak kutlanır. Konya halkı bu günü 'İlk Namaz' olarak da adlandırır. Şivlilik, Regaip Kandili'nin ilk gündüzüdür. İki aşamalı olarak kutlanılır. Kandil gecesi kutlama geleneği Osmanlı Devleti döneminde padişah II. Selim’den (1566-1574) itibaren sürdürülmektedir. Kandilden bir hafta önce çocuklar, gece sokağa çıkarak bu günün geleceğini, trampetlerle, kavallarla, fenerlerle mahalle mahalle dolaşarak haber verirler. Fenerini alan çocuk sokağa çıkar, yol ortasına gerilen ipe fenerini asar, bütün dükkanlar rengârenk, irili ufaklı karpuz, davul, sünme, kuyruklu ismi verilen kağıt fenerlerle, mumlarla donatılır. Çocuklar yakılan ateşin etrafında halka olur ve fener alayına katılırlar. Şivlilik ne zaman? Hicri Takvime göre üç ayların başlangıcı olarak kabul edilen Recep ayının ilk gününün bir önceki gecesi Regaib Kandilidir. 2019 yılının Recep ayı ise 8 Mart'ta başlayacak. Yani bir önceki gece olan 7 Mart 2019 tarihi Şivlilik etkinliğinin yapılacağı tarihtir. Regaip gecesinin sabahı ellerine birer torba alan çocuklar kapıları çalmadan içeriye girer; Şivli şivli şişirmiş, Erken kalkan pişirmiş, İki çörek bir börek, ŞİVLİLİK VE FENER ALAYI Recep, Şaban, Ramazan İslam alemi için önemli üç aydır. Bazı kaynaklarda Peygamber Efendimiz’in (S.A.V.) bu üç mübarek ayla ilgili olarak, “Recep Allah’ın, Şaban benim, Ramazan ise ümmetimin ayıdır” dediği rivayet edilir. Bu mübarek üç ayların başlangıcı, Konya’da önemli bir kültür haline gelen kutlamalarla idrak edilir. Bunlar ‘Fener Alayı’ ve ‘Şivlilik’ geleneğidir. Regaib Kandili öncesindeki gece, Fener Alayı olarak kutlanır. Yani bugün akşam ezanının okunmasıyla, kağıttan yapılmış fenerlerle çocuklar, anne – babalarıyla birlikte dışarı çıkar, sohbetler edilir, oyunlar oynanır. ‘Fener alayı’ gecesi sokakları dolaşan çocuklar, gençler, anneler, babalar; mahalle abilerinin mahallenin bir köşesinde yaktıkları ateşin etrafında toplanır. İsteyenler ateşin üzerinden atlayarak eğlenir. Eğleneler ve oyunlar, gecenin ilerleyen saatlerine kadar sürer. Ertesi gün ise Şivlilik Günü olarak kutlanır. ‘Şivlilik’ kelimesinin kökeni tam olarak bilinmese de en güçlü tahmin, yöresel dilde “şivlilik”in, “kandil” anlamına geldiği yönündedir. Şivlilik Günü çocukların eğlencesidir. Regaib kandilinin sabahında, ellerine poşetlerini alan çocuklar, mahalle mahalle, ev ev dolaşarak kapıyı açanlara “kandiliniz mübarek olsun” sözleriyle birlikte “şivlilik” diye seslenirler. Konya halkı da bu güne önceden hazırlanır ve çocuklara verilmek üzere alışveriş yapılır. Herkes maddi imkanlar dahilinde alınan hediyelerden (Bisküvi, çikolata, gofret, şeker vs.) kapıya gelen yani şivlilik toplayan çocuklara ikram eder. Çocukların bu tatlı telaşları akşama kadar sürer.