Konya’dan çıkan Başbakanların ortak kaderi!

Özellikle son 1 hafta, Türkiye için ciddi şekilde hareketli geçti. “Pelikan Bildirisi” adlı kimin tarafından yazıldığı belli olmayan bildiri sonrası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşen Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ak Parti Genel Başkanlığı görevini bırakacağını söylemişti. Dolayısı ile Başbakanlığı da bırakacak olan Başbakan Davutoğlu, Türk siyasi tarihinde önemli bir yer tutacak olan veda konuşmasını da geçtiğimiz günlerde yapmıştı. Siyasiler duruma şaşırırken vatandaşlar ise tam bir şok yaşamıştı. Ayrıca vatandaşlar, “neden böyle bir olay yaşandı?” sorusunu halen merak ederken, son süreçteki yaşananlara da anlam veremedi.

KONYA’NIN ÇIKARDIĞI BAŞBAKANLAR

Tarih boyunca, Başbakan çıkaran şehirler, yatırım noktasında hep ön plana çıktı. Süleyman Demirel’de Isparta örneği, Recep Tayyip Erdoğan’da Rize örneği olduğu gibi Konya ise, Ahmet Davutoğlu’nun Başbakanlığı döneminde ön plana çıktı. Özellikle, 1990’lı yıllarda ihmal edilen ve geri plana atılan şehir olan Konya’nın çıkarmış olduğu Başbakanlar, hep siyasi arenada yaşatılan zorluklar ile anıldı.  Başbakanlıkları döneminde önemli ölçüde zorluklar yaşayan, Sadi Irmak, Necmettin Erbakan ve Ahmet Davutoğlu’nun ortak yanı; Konya Milletvekilleri olması. Hatta bu isme Adnan Menderes’i de ekleyebiliriz. Aydın Milletvekili olan Adnan Menderes’in baba tarafından Konyalı olduğu ve Konya’dan Aydın’a göç ettiği biliniyor.

4 BUÇUK AY BAŞBAKANLIK YAPTI

Seydişehirli olan Porf. Dr. Sadi Irmak, 1943 yılında Konya Milletvekili seçilip, aynı yıl Halkevleri Yüksek Danışma Kurulu Başkanlığı’na, sonra da Diyarbakır Bölge Müfettişliğine getirildi. 7 Haziran 1945 tarihinde Türkiye’nin ilk Çalışma Bakanı oldu. 1947’de Uluslararası Çalışma Konferansı Başkanlığı’na seçildi. Eylül 1947’de Bakanlıktan ayrıldı. CHP’nin 1950’de seçimleri kaybetmesi üzerine bir süre siyasetten uzaklaştı.

1974 yılında ise, Kontenjan Senatörü seçildi. Cumhuriyet Halk Partisi’nin Milli Selamet Partisi ile kurduğu koalisyon hükümetinin istifasından sonra, 17 Kasım 1974 tarihinde partiler üstü hükümeti kurmakla görevlendirildi. Oluşturduğu hükümet için TBMM’de yapılan güven oylamasında, 450 milletvekilinden yalnızca 18’inin lehinde oy kullanması dolayısıyla güvenoyu alamamasına karşın 31 Mart 1975 tarihine kadar Başbakanlık yaptı. 12 Eylül Darbesi’nden sonra 15 Ekim 1981 tarihinde oluşturulan Danışma Meclisi’ne Konya üyesi olarak atandı ve 27 Ekim’de bu meclisin başkanlığına seçildi. Irmak bu görevi TBMM Başkanlığı’na Necmettin Karaduman’ın 4 Aralık 1983’te seçilmesine değin sürdürdü.

“POST MODERN DARBE” DENİLMİŞTİ

Aslen Sinoplu olan fakat daha çok ismi Konya ile anılan ve Milli Görüş Hareketi’nin tarihindeki en büyük başarıyı elde ettiği 1995 seçimlerinde de Konya Milletvekili olarak meclise giren Necmettin Erbakan, halk arasında “post modern darbe” olarak bilinen 28 Şubat sürecinde görevi bırakmıştı. O yıllarda, Doğru Yol Partisi (DYP) ile Anavatan Partisi (ANAP) arasında kurulan kısa ömürlü koalisyon hükümetinin istifasından sonra DYP ile kurduğu REFAHYOL Hükümeti’nde, 28 Haziran 1996’da Başbakan olarak göreve başladı. Fakat koalisyon hükümeti Başbakanı olarak sadece 1 yıl görev yapabildi. 28 Şubat Süreci ile Erbakan istifa etmeye zorlansa da bu teşebbüs ilk etapta başarıya ulaşamadı. Koalisyon 30 Haziran 1997’ye kadar devam etti.

21 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, “Yasadışı bazı eylemlerin odağı olmaya başladığı ve bazı üyelerinin laik rejimi hedef alan girişimleri” nedeniyle Refah Partisi’nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi’ne dava açtı. Başsavcı Vural Savaş, dava ile ilgili yaptığı açıklamada partinin “laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini ve ülkeyi giderek bir iç savaş ortamına sürüklediğini” belirtti. Dava devam ederken Erbakan, Başbakanlık görevini Tansu Çiller’e devretmek amacıyla 18 Haziran 1997’de Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e istifasını sundu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise, yeni hükümeti kurma görevini, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller’e değil, Mesut Yılmaz’a verdi. 55. Hükümet (ANASOL-D) Mesut Yılmaz’ın liderliğinde, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Türkiye Partisi koalisyonu ile kuruldu.

AHMET DAVUTOĞLU’NUN BAŞBAKANLIĞI

Konya’nın Taşkent ilçesi doğumlu olan ve memleketine Başbakanlığı döneminde bile birkaç ziyaret düzenleyen Ahmet Davutoğlu’nun Başbakanlık dönemi de kısa sürdü. Dışişleri Bakanlığı döneminde dünyaya ismini duyuran Davutoğlu, 27 Ağustos 2014’te, Adalet ve Kalkınma Partisi 1’inci Olağanüstü Büyük Kongresinde Genel Başkan seçildi ve 28 Ağustos 2014’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan Başbakanlık vekâletini aldı. Sonrasında 62. hükümeti kurmakla görevlendirildi. 6 Eylül 2014 Cumartesi günü Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yapılan güven oylaması sonucunda 133 ret oyuna karşılık alınan 306 kabul oyuyla 62. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Davutoğlu Başbakanlığı’nda güvenoyu alarak resmen göreve başladı. Ahmet Davutoğlu 2015 genel seçimleri sonrasında 45 gün içinde hükümetin kurulamamış olması üzerine Cumhurbaşkanının TBMM seçimlerinin yenilenmesine karar vermesi üzerine ülkeyi 1 Kasım 2015’te yapılacak seçime kadar yönetmek üzere seçim hükümeti yani 63. hükümetin Başbakanı oldu.

Lideri olduğu Adalet ve Kalkınma Partisi, 1 Kasım seçiminde tarihindeki en büyük oy sayısı ve %49.5 ile en büyük oy oranına sahip olarak TBMM’de tek başına iktidar olabilecek çoğunluğa ulaştı. Sonrasında 64. hükümet kuruldu.

4 Mayıs 2016 günü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu arasında Cumhurbaşkanı’nın makamında ikili bir toplantı yapıldı. Bu toplantıda Davutoğlu’nun doğrudan istifa etmesi yerine Ak Parti’yi kongreye götürmesi ve yeniden Genel Başkan adayı olmaması kararlaştırıldı. Bu toplantıdan bir gün sonra Davutoğlu, 5 Mayıs 2016 günü 1 Kasım seçiminden sonra sadece 6 ay görev yapmasını nazara vererek “4 yıllık sürenin daha kısa sürmesi benim tercihim değildir. Zarurettir” şeklinde bir açıklama yaptı ve Ak Parti’yi 22 Mayıs’ta yeni Genel Başkan seçimi yapması için 2. Olağanüstü Büyük Kongre’ye çağırdı. Sonrasında memleketi Konya’ya gelen Başbakan Davutoğlu, halkın yoğun ilgisi ile karşılandı.

Salih KÖPRÜLÜ