Hayat kurtaran yol verme sistemi

Her  gün trafiğe binlerce araç katılmakta. Trafikte  artan araç sayısına nazaran yollar ve alt yapı hizmetleri belli oranlarda gelişmediğinden ötürü  trafik yoğunluğu sorunu başta büyükşehirler olmak üzere günümüzde artık neredeyse Anadolu’nun her şehrinde yaşanan bir sıkıntı. Özellikle trafiğin yoğun olduğu sabah işe gidiş ve akşam işten dönüş saatlerinde trafik yoğunluk oranları yüzde 90’lara varan bir seviyelere varırken, trafikte yol almak akıcı bir trafikle karşılaşmak neredeyse imkansız.

Türkiye’de trafiğin düzenlenmesinde sinyalizasyon sistemleri etkin bir şekilde kullanılmakta. Bu sistemler sabit süreli faz planı prensibine bağlı olarak çalışsan sistemler olmakla birlikte. Sabit olarak  sisteme yüklenen veriler  temel alarak trafiğin akışını sağlamakta.  Mevcut sinyalizasyon sistemlerinin yanı sıra trafik yoğunluğunu hesaplayarak ona göre sinyalizasyon sistemlerine komutlar göndermekte. Fakat kaza, yangın doğal afet gibi ekstrem durumlarda mevcut sistemin zamansal olarak  bilgilendirilmemesi ve kodlanamamasından kaynaklı olarak  tarfikte yer alan sürücülerin  trafiği rahatlatıp yolu açarak  geçiş üstünlüğü olan araçlara yol vermesi hayati önem taşıyor.

Bu noktada devreye giren fermuar sistemi geçiş üstünlüğü olan araçlara geçiş üstünlüğü tanımak için geliştirilen yolun acilen açılmasını sağlayan bir sistem. 2024-2027 Karayolu Trafik Güvenliği Eylem Planı kapsamında Kaza Sonrası Müdahale İhtisas Grubu sorumluluğunda olan PG 41.1.20 numaralı “Ambulansların karayolu üzerinde en seri şekilde intikaline yönelik olarak “Fermuar Sistemi” uygulamasının yasallaştırılması ve  yaygınlaştırılması için yürütülen çalışmaların tamamlanma oranı” performans göstergesi kapsamında Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı iş birliğinde çalışmalar yapılmış olup Karayolu üzerinde acil geçiş önceliği olan araçların (Ambulans, itfaiye, polis, AFAD gibi) duyulur veya görülür geçiş üstünlüğü (siren veya tepe lambası) işaretini fark eden trafikteki diğer araç sürücüleri tarafından ambulansın geçiş önceliğine özen göstermeleri ve Fermuar Sistemi ile acil geçiş koridorunu açmaları hayati önem taşımaktadır. Bu yöntemle hasta ve yaralıların en kısa sürede hastaneye ulaştırılması amacıyla “Fermuar Sistemi ile Yaşama Yol Ver!” sloganı ile iletişim kampanyası hazırlanmıştır.

Sistem nasıl çalışıyor?

Emniyet Genel Müdürlüğünün sitesinde yer alan bilgilere göre, Bu sistemde, yolun her iki yanından araçlar belirli aralıklarla birleşerek adeta bir fermuar gibi açılır ve kapanır. Böylece orta şeritte bir koridor oluşturulur ve ambulans gibi acil servis araçları bu koridoru kullanarak hızla geçiş yapar. Bu sayede, trafik sıkışıklığından kaynaklı gecikmeler minimuma indirilir. Müdürlük sistemin amacını, “Karayolu üzerinde acil geçiş önceliği olan araçların (Ambulans, itfaiye, polis, AFAD gibi) duyulur veya görülür geçiş üstünlüğü (siren veya tepe lambası) işaretini fark eden trafikteki diğer araç sürücüleri tarafından ambulansın geçiş önceliğine özen göstermeleri ve Fermuar Sistemi ile acil geçiş koridorunu açmaları “ olarak tanımlamaktadır. Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından  kamunun sistem hakkında bilgilendirilmesi amacıyla, Fermuar Sistemi ile Yaşama Yol Ver!” sloganı ile iletişim kampanyası hazırlanmıştır.

Fermuar sistemi Emniyet şeridinin olmadığı İki yönlü karayolunda; Aracınızı gidiş yönünüze göre şeridinizin sağına yanaştırarak geçiş koridoru oluşturmak. Şeklinde oluşturulurken Emniyet şeridinin olmadığı Bölünmüş veya tek yönlü karayollarında ise Tek şeritli yolda, aracınızı şeridin sağına, yanaştırarak acil geçiş koridoru oluşturmayı amaçlar. Emniyet şeridinin olmadığı Bölünmüş veya tek yönlü karayollarında ise ,  İki şeritli yolda, sağ şeritteki aracınızı şeridin sağına, sol şeritteki aracınızı şeridin soluna, yanaştırarak acil geçiş koridoru oluşturma prensibini esas alır. Emniyet şeridinin olmadığı Bölünmüş veya tek yönlü karayollarında ise  sistem  üç ve daha fazla şeritli yolda, en soldaki şeritte bulunan aracınızı şeridin soluna, diğer şeritlerdeki aracınızı ise şeridin sağına, yanaştırarak acil geçiş koridoru oluşturması şeklinde çalışmaktadır.