Başkan Kavuneker uyardı: “Uygulama toprağını boş bırakan çiftçileri kapsıyor.”

Tarım ve Orman Bakanlığı, 1 Eylül 2025 itibarıyla yeni bir uygulamayı hayata geçirecek. 2023 yılında duyurulan ve uzun süredir hazırlıkları devam eden proje, işlenmeyen tarım arazilerinin tarımsal üretime kazandırılmasını hedefleniyor. Proje ile ilgili Yeni Meram’a konuşan Karatay Ziraat Odası Başkanı Rıfat Kavuneker, “ Bu proje çoktan beri kamuoyunun gündeminde olan bir proje idi. Bakanlık hayata koyduğu bu proje ile tarım dışı kalan ve atıl durumdaki arazilerden hem ekonomik verim sağlanmasını hem de gıda arz güvenliğinin desteklenmesini amaçlıyor.” İfadelerini kullandı. Hayata geçirilecek yeni uygulama ile tarım topraklarında tarımsal faaliyetlerin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin kontrolünün coğrafya bilgi sisteminden yararlanılarak tespit edileceğini dile getiren Başkan Kavuneker, “Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından oluşturulan ekipler, tarımsal üretim yapılmayan arazileri uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri ve saha kontrolleriyle tespit edecek. Tespit edilen araziler 1 Eylül 2025’te ilan edilecek, ilk kiralamalar ise 16 Ekim 2025’te gerçekleşecek.” şeklinde ifade etti.

Kavuneker, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri’nin dünyanın birçok bölgesinde aktif bir şekilde kullanılmaya devam ettiğinin altını çizerek, “Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri teknolojisini dünyada Afrika dahil hemen hemen her ülke kullanıyor. Öncelikle tarım olmak üzere madencilik gibi birçok alanda uzaktan algılama kullanıyor.” dedi. Tarımsal üretimi arttırmak amacıyla getirilen düzenlemede tarla sahiplerinin tarlalarına istedikleri kira bedelinin tespitine değinen Kavuneker, “Tarlaların kira bedeli, oluşturulan komisyon tarafından belirlenen rayiç bedelden düşük olamayacak. Tarım arazilerinin rayiç kira bedelinin tespitinde emsal olarak kullanılmak üzere, kiralanacak tarım arazisi ile benzer özellikte ve aynı yerleşim yerinde bulunan en az üç kiralanmış tarım arazisi tespit edilecek.” ifadelerini kullandı. Kiralanacak tarım arazilerinin tespitinde belirli kriterlerin izleneceğine dikkat çeken Kavuneker, “Dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama işlemleri kapsamına alınmayacak. Arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu tarımsal üretim için ekonomik olmayan arazilerin bu durumu tutanak altına alınmak sureti ile o yılki kiralama işlemlerine dâhil edilmeyebilir. Üzerinde tarımsal üretime engel teşkil edecek izinsiz yapı, tesis ve benzeri tespit edilen araziler, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası’nın ilgili hükümleri uyarınca değerlendirilecek. Parselin bir kısmında işlenmeyen arazinin tespit edilmesi durumunda yasanın üçüncü ve dördüncü fıkralar göz önünde bulundurularak bu kısımlar işlenmeyen tarım arazisi kapsamında değerlendirilebilir.” dedi.

Kiralanacak araziler ilana çıkarılacak

Karatay Ziraat Odası Başkanı Kavunker, tarım arazilerini kiralamak isteyenler için tarım arazilerinin il ve ilçe tarım müdürlüklerinde askıya çıkacağının altını çizerek, “İşlenmeyen tarım arazileri listesi il/ilçe müdürlükleri tarafından 5 gün süre ile muhtarlıklarda, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde ilan edilecek. Arazi sahipleri ve diğer ilgililer, listeler ile ilgili itirazlarını ilan süresi içerisinde Arazi Tespit Komisyonuna yapabilirler. Komisyon bu itirazları 3 içinde karara bağlar. İtirazların değerlendirilmesi sonucu oluşturulan nihai liste mülki amirin veya yetkili kıldığı kişinin onayı ile kesinleşecek.” açıklamasında bulundu. Kavuneker, tarım arazilerini kiralamak isteyenlerin il ve ilçe Tarım Müdürlüklerine başvurmaları gerektiğini hatırlatarak, “İlan edilen tarım arazilerini kiralamak isteyenler, Tarım Arazisi Kiralama Talep Formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan süresi içerisinde Tarım ve Orman İl Müdürlüğüne başvuracak. Kiralama başvuruları Tarım Arazileri Değerlendirme (TED) Portalı üzerinden de gerçekleştirilebilir. Gerçek kişi olarak başvuruda bulunanların Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaları zorunluluğu var. Arazi malikleri ve diğer ilgililer, Kiralanacak Tarım Arazileri Listesi ile ilgili itirazlarını ilan süresi içerisinde Arazi Kiralama Komisyonuna yapabilecek. Arazi Kiralama Komisyonu, ilan süresinin tamamlandığı tarihten itibaren üç gün içerisinde itirazları karara bağlayıp kiracıyı belirleyecek.” dedi. Kavunker, bazı arazilerin sahiplerine ulaşmanın mümkün olmadığını hatırlatarak, “Tarım arazilerinin kiralaması uygulamasında arazi maliklerine veya hak sahiplerine ulaşılamaması halinde, kira bedelleri Bakanlıkça belirlenecek bir kamu bankasında araziye özgülenerek açılacak üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacak.

Mülkiyeti ihtilaflı tarım arazilerinde ihtilafın giderilmesi halinde biriken kira geliri ve ferileri hak sahiplerine payları oranında dağıtılacak. Paranın nemalandırılacağı kamu bankasının tespiti amacıyla, uygulanacak faiz oranlarına ilişkin tüm kamu bankalarından bakanlıkça yazılı teklif istenecek. Teklifler değerlendirildikten sonra en yüksek faizi veren kamu bankası şubesinden uygulanacak faiz ile ilgili yazılı teyit alınacak. Para, en yüksek faizi vermeyi kabul eden kamu bankasında nemalandırılacak. Kamu bankaları tarafından teklif edilen faiz oranlarının eşit olması halinde içlerinden birisi tercih edilebilecek.” şeklinde açıkladı.