Konya Ovası’nda çerezlik ayçiçeği üretimi artıyor

Türkiye’nin 149 bin 232 kayıtlı üreticisiyle tarım yapılan kenti Konya’nın ürün deseninde son yıllarda dikkate değer dönüşüm yaşanıyor.

Ovada 1 milyon 882 bin hektarlık arazinin 609 bin 299 hektarında yapılan sulu tarımla, eğlencelik ayçiçeği üretimi de hızla arttı.

Fiyat avantajı ve ihracat potansiyeli sayesinde üreticinin ilgisini çeken üründe, bu yıl yaklaşık 300 bin dekarlık alanda 100 bin tonun üzerinde rekolte bekleniyor.

– Üretimde 3 yılda yaklaşık 2,5 kat artış

Tarım ve Orman İl Müdürlüğü verilerine göre, Konya’da 2022 üretim sezonunda 118 bin 662 dekarda 40 bin 115 ton çerezlik ayçiçeği elde edildi.

2023’te 155 bin dekarda 49 bin 697 ton üretim gerçekleşirken geçen yıl 247 bin 710 dekardan 76 bin 297 ton üretim kaydedildi.

Hasatta sona gelinen bu sezon ise ekim alanı 300 bin dekara ulaşan çerezlik ayçiçeğinde, 100 bin tonun üzerinde rekolteyle 3 yılda yaklaşık 2,5 kat artış bekleniyor.

– Ekim alanı her geçen yıl artıyor

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, AA muhabirine, çiftçinin son yıllarda alternatif ürün arayışı içinde olduğunu söyledi.

Ovada özellikle çerezlik ayçiçeği, kabak yetiştiriciliğinin ön plana çıktığına dikkati çeken Soylu, şöyle konuştu:

“Ekim alanlarında artış gözlemliyoruz. Türkiye genelinde çerezlik ayçiçeği ekimi, yağlık ayçiçeği ekim alanının yüzde 10’u civarında olurdu ama son yıllarda bu oran 40’lara kadar çıktı. Üretilen çerezlik ayçiçeği miktarı Türkiye’nin tüketiminden çok daha fazla. Önemli miktarda ihracatı oluyor. Fiyat performansı iyi. Geçen yıl fiyatlar düşük seyretmişti bu yıl ise oldukça iyi gidiyor. Fiyatı belirleyen en önemli husus, kalite. Çiftçi de yüksek kaliteyi yakalamak için gayret gösteriyor. Maliyeti açısından da çok fazla bir girdisi olan bir ürün değil. Tüm bunlar çiftçiyi çerezlik ayçiçeğine yöneltti.”

– Çiftçilere uyarı

Soylu, çerezlik ayçiçeğinin temel stratejik gıda ürünü olmadığına işaret ederek, “Tüketimi sınırlı olan ürünler. Fiyatlar bu yıl yüksek olabilir ancak yıl içinde ihracat tıkandığında fiyatlar düşebilir. Çiftçi ya sözleşmeli üretim yapsın ya da tüm tarlasını bu tip ürünlere ayırmasın. Mutlaka farklı ürünler ürün deseninde yer alsın. Aksi takdirde mağduriyetler yaşanabilir.” dedi.

– Zirai don, çerezlik ayçiçeği talebini artırdı

Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Burak Kırkgöz ise çerezlik ayçiçeği üretiminde karlılığın temel tercihler arasında yer aldığına dikkati çekti.

Ürün deseninde son yıllarda yerini alan bu ürünün rekoltesinin de yüz güldürdüğüne işaret eden Kırkgöz, “Bu yıl dekarda ortalama verim 250-350 kilogram arasında. Konya’da 100 bin tonun üzerinde rekolteye ulaşılması öngörülmektedir.” dedi.

Kırkgöz, geçen yıl çerezlik ayçiçeğinin kilogramının 25-40 lira bandından satıldığını, bu yıl fiyatların oldukça iyi seyrettiğini dile getirerek, “Bu üretim sezonu başında kilogramı 85-95 lira arasında iken şu anda fiyatlar 50-60 lira arasında seyretmektedir. Bu yıl don hadisesi nedeniyle diğer kuruyemiş fiyatlarının yüksek olması bunun çok tüketilmesini sağladı. Önümüzdeki yıllarda da ekim alanının artacağını tahmin ediyoruz.” diye konuştu.