Seçmen Üzerinde Etkili Mi?

7 Haziran'da yapılacak seçimler için artık son viraja girildi. Siyaset arenasının nabzı iyiden iyiye yükseldi. Sinirler gerildi, koptu kopacak adeta. Genel başkanlar, daha fazla seçmene ulaşmak için yeri geliyor bir güne 4 miting sığdırıyor. Adaylar da boş durmuyor tabi. Daha önce uğramadıkları bölgeleri ziyaret ediyor, vatandaşlardan destek istiyor. Cadde ve sokaklardaki bayraklara alıştık zaten. Neyse ki bayrak yarışı geçmişe nazaran çok etkili olmadı. Seçim bürolarının önüne ve belirli bölgelere asılmasına izin verildi. Parti araçları, kilometrelerce yol kat ediyor. Sabahın erken saatlerinden itibaren tur atıyorlar. Tabi sessiz sedasız geçmiyor. Yüksek sesle çalınan müzikler, şehirlerin ritmi oldu adeta. KARARI DEĞİŞTİREBİLİYOR MU? Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Müdür Yardımcısı ve İletişim Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Erhan Summak, seçim şarkılarının, kararsız seçmeni etkileyebildiğini ancak net bir düşünce ortaya koymuş kişiler üzerinde belirleyici rolünün olmadığını söyledi. Cadde ve sokaklardaki bayrakların da parti üyelerini daha fazla motive ettiğini, kararsız seçmen üzerinde etki yapabildiğini buna rağmen hiçbir seçmenin, bayrakları gördükten sonra düşüncesini değiştirmeyeceğini belirten Summak, il ve ilçelerde düzenlenen mitinglere parti üyelerinin katıldığını, farklı siyasi partiye destek verenlerin, bir başkasının mitingine gitmeyi tercih etmediğini kaydetti. SANATIN SİYASETE YANSIMASI Bugünlerde meydanların olabildiğince renkli olduğunu, afiş, bayrak, billboard ve buna benzer materyallerin çok sık kullanıldığını ifade eden Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Müdür Yardımcısı ve İletişim Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Erhan Summak, bu materyaller içerisinde dikkat çeken bir unsurun da seçim şarkıları olduğunu söyledi. Müziğin, bir sanat eseri olduğunu ve bu sanatın siyasete adapte edilmesine bağlı olarak “seçim müzikleri” denilen kavramın ortaya çıktığını dile getiren Summak, bu durumu “sanatın siyasete yansıması” olarak değerlendirdi. Müziklerin, insanları rahatlattığını, seçim şarkılarının, bazen sertleşebilen siyaset dilini biraz törpüleyebileceğini anlatan Summak; “Müzik, aynı zamanda bir ideolojidir, ideoloji aracıdır. Dünya üzerindeki ideolojilere baktığımız zaman mutlaka onu temsil eden, onu anlatan müzik parçalarının olduğunu görebiliriz. Çünkü müzik, sadece kulağa hoş gelen bir ses değil. Bizler, müzik aracılığıyla duygu ve haz da elde ederiz. Bu durum, siyasetle birleştiği zaman insanların siyasetten haz almaları noktasında bir duygunun oluşabileceğini ifade edebiliriz” dedi. “MÜZİK, ETKİN BİR ŞEKİLDE KULLANILDI” Seçim kampanyalarında müziğin önemli bir iletişim unsuru olduğuna vurgu yapan ve müziği dikkate değer bir teknik olarak değerlendiren Yrd. Doç. Dr. Summak, “Afrika toplumlarında seçim dönemlerinde müzik ve dansın bir araya getirilerek etkin şekilde kullanıldığını görüyoruz. Afrika toplumları, dansa düşkün bir kültürü ifade etmektedir. Diğer taraftan ABD Başkanı Obama’nın yürütmüş olduğu seçim kampanyasında da müzikler etkin olarak kullanıldı. Obama, mesajlarını müzik eşliğinde vermeyi amaçladı. Öte yandan 19 ve 20’nci yüzyıllarda Almanya, İtalya, Sovyetler Birliği ve Çin gibi ülkeler de ideolojik bağlamda müziği etkin olarak kullanmışlar. Bu ülkelerin o dönemki siyasal yapılarına baktığımız zaman daha çok despotik bir yönetim anlayışı hakimdi. Buna rağmen müzik etkin bir propaganda aracı olarak kullanılmış. Osmanlı’ya bakıldığında ise mehter, bir ölçüde ideolojik bir müzik parçası olarak değerlendirilebilir. Mehterle ordu coşmakta, heyecanlanmakta ve motivasyonu ciddi şekilde artmaktaydı. Savaş dönemlerinde yazılan marşların toplum üzerinde olumlu etkileri olmuştur. Özellikle asker toplama noktasında bu marşlar ciddi rol üstlenmiştir. Politik şarkılar, ABD’de 1700’lü yıllardan itibaren etkin şekilde kullanılmaya başlanmış, profesyonel manada örneklerini yine ABD’de görebiliyoruz” diye konuştu. “ASIL AMAÇ, TUTUM OLUŞTURMAK” Seçim kampanyalarında afişler, açık hava reklamları, billboardlar, gazeteler, dergiler ve televizyonların etkin şekilde kullanıldığını anlatan Yrd. Doç. Dr. Mehmet Erhan Summak, son zamanlarda sosyal medyanın da ciddi şekilde rol üstlenmeye başladığını, siyasi partilerin, seçim şarkılarıyla da birbirleriyle yarışmaya başladığını söyledi. Propaganda maksatlı kullanılan seçim müziklerinin, insanları ortak nokta etrafında toplayabildiğini ifade eden Summak, “aynı ideolojiye ve aynı düşünceye sahip insanlar, seçim müzikleri sayesinde bir araya gelebilmekte, birbirleriyle etkin iletişim kurabilmekte, düşüncelerini ortak bir şekilde ifade edebilmektedir. Türkiye’deki seçim müziklerinin tarihine göz atıldığında, çok partili rejime geçilmesiyle beraber 1965’li yıllardan itibaren kendini göstermeye başlıyor. Siyasi partiler, seçim şarkılarıyla seçmeni bilgilendiriyor, seçmenlerine kendi ideolojilerini, planlarını, projelerini, hedeflerini, amaçlarını aktarmış oluyor. Seçmenin dikkat kesilmelerini de sağlıyorlar. Sıradan bir afişin ilgi çekmesiyle, seçim şarkısının ilgi çekmesi birbirinden farklı. Bu şekilde ilgi oluşturmak isteniyor. Seçim şarkılarıyla aynı zamanda kendilerini hatırlatıyorlar. Müzik, hafızayı geliştirdiği için kullanılan seçim şarkılarıyla hafıza bir ölçüde yenilenmiş oluyor. Asıl amaç, insanlarda tutum oluşturmak. Tutum, davranışın bir ön eğilimidir. İnsanlarda, kendi siyasi partilerine yönelik tutum oluşturmaya çalışıyorlar ve ilerleyen zamanlarda bu tutumun davranışa dönüşmesini bekliyorlar. Seçmeni harekete geçirmek ve katılımı artırmayı da amaçlıyorlar. Seçim şarkılarıyla kararsızları etkileyebilirsiniz ama farklı noktada karar vermiş olan insanları, kendi siyasi partinize o kadar kolay çekemezsiniz. Yapılan araştırmalar da bunu gösteriyor” şeklinde konuştu. “EN ÖNEMLİ PROBLEM ÜSLUP” İktidar ile muhalefetin kullandığı seçim şarkılarının farklı olduğunu vurgulayan Summak, iktidarın,  şarkılarla, kendisine oy verenlerin, tekrar oy vermelerini sağlamaya çalıştığını, muhalefetin ise eleştiriye yönelik şarkıları tercih ettiğini kaydetti. Cadde ve sokaklardaki bayrakların seçmen üzerindeki etkisini de değerlendiren Summak; “Bayrakların, siyasi partilerin bayrakları olmasından ziyade demokrasinin bayrağı olduğunu düşünüyorum. Her siyasi parti bu noktada kendi tanıtım materyallerini özgür bir şekilde kullanabiliyor. Bu tür materyallerin temizlenmesi noktasında da siyasi partilerin hassasiyet göstermesi gerekir. Çevreye duyarlı bir parti, seçim yasaklarının başladığı dönemde kullandıkları materyalleri temizlemeli. Seçimlerden sonra buna benzer unsurların görülmesi, seçmen üzerinde olumsuz bir izlenim bırakacaktır. Bayraklar göze hitap ettiği için ciddi bir etkisinin olacağını düşünüyorum. Daha çok kararsız seçmen üzerinde etki yapabilir. Seçmenler, kendi bayraklarını gördüğü zaman oy kullanma noktasında daha fazla motive olacaklar ancak hiçbir seçmen, bayrakları gördükten sonra düşüncesini değiştirmeyecek” ifadelerine yer verdi. Siyasetçilerin beden dilini de değerlendiren Summak, “hepsinin beden dilini etkin olarak kullandığını söylemek doğru değil. Bazı siyasetçiler bunu gerçekten etkin bir şekilde kullanıyor, ciddi bir hitabet gücüne sahipler ve bu hitabet gücünü beden diliyle birleştirerek seçmenleri ciddi bir şekilde etkileyebiliyorlar. Beden dili, etkin bir şekilde kullanılmalı çünkü inandırıcılık noktasında olabildiğince etken bir rol oynuyor. İyi konuşan bir siyasetçinin imajı da olumlu yönde oluşuyor. Seçmen onu daha sempatik görebiliyor. Diğer taraftan siyasetçiler kullandığı üsluba da çok dikkat etmeli. Günümüzdeki Türk siyasetinin en önemli problemi üslup” dedi. Adem SERİN