Kalp masajında ölmüş..

Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Şükrü Bülent Özer’in, kalp masajı yapacak olanlara Facebook isimli sosyal medya ortamında paylastığı yazı hoşuma gitti ve bunu yazayım istedim.. Bir gazetede okuduğu haber üzerine konuyla ilgili uyarılarda bulunma gereği duyan, Konya Tıp Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özer’in emekli olmasına rağmen, halen sorumluluk taşıyor olması çok güzel.. Sayın Özer’in uyarıları şöyle.. “Değerli kardeşlerim. Bugün yine bir gazetede kalbe girmiş bıçak yarası haberi okudum. Olay şöyle gelişmiş.. Yaralı ameliyathaneye alınmış, bu sırada bir sağlık görevlisi sedyenin üstüne çıkıp, kalp masajı yaparken hasta kaybedilmiş. Birkaç ay önce de bir başkan, kalbinden vurulduğunda yine aynı şekilde kalp masajı yapılmış, ancak hasta yine kaybedilmişti! Özellikle kalp damar cerrahisi hocaları beni bağışlasınlar ama kalp masajının ne zaman, nerede, kim tarafından ve hangi şartlarda, nasıl yapılacağını paramediklere, sağlıkçı ya da öğrencilerimize yeniden anlatmamız gerekiyor.. Hatta okullarda çocuklara öğretmeden, öğreticilerin iyi şekilde ders almaları gerekiyor. Bunlar, öğrencilerin her zaman yapacakları bir iş değildir. Kaldı ki yardımcı sağlık personeli bile hata yapabilmektedir.. Kalbe giren kurşun ve bıçak yarasında kalp masajı yapmamak gerekir. 1-Mermi giriş sırasında kinetik enerji ya da yanma nedeniyle nekroz olan adaledeki deliği büyütürsünüz! 2-Papiller adelelerde ve koronerlerdeki hasar büyür ve kopma riskine sokarsınız. 3-Diastolde kalp genişleyip, içine kan dolacakken paradoks olarak masajla sistole zorlar, nabız basıncını ve cardiac output ‘u iyice düşürürsünüz.. 4-Size kıymetli dakikalar kazandıracak, deliği kısmen de olsa kapatan pıhtıyı uzaklaştırır ve daha kızlı kan kaybına sebep olursunuz! Zaten acil torakotomi (göğsün açılması) gerektiğinden kalp önünüze gelecek ve çok daha etkili (kalpteki yarayı onarma) olan açık kalp masajı yapabileceksiniz! Sedye üstüne tırmanma vs atraksiyonlar yerine, hızla birkaç büyük damardan, juguler ven, subclavian ve hatta ayni zamanda 2 koldan cut-up yaparak, hızla kan ve mayii (gerekirse pompalayarak) vermelisiniz.. Başımdan geçtiği için biliyorum. Kan grup tayini ve CRoss-match için vakit olmadığından, bankadan O Rh negatif, yoksa pozitif kan pompalanmalı. Bu arada kalpteki yırtığa parmaklarınızı sokarak kanamayı kısmen de olsa kontrol edersiniz.. Koronerleri içine almadan su sızdırmaz. Devamlı dikişle delik ya da yırtığı onarırsınız. Bu sırada kalp durabilir, ancak açık masaja çok daha iyi cevap verir. Bir de perikardiektomi (kalp zarı soyulması-tamponad) olmasın diye yapar ve toraksa da diren koyarsanız iş biter. Bu, sedye üstüne zıplayıp masaj yapılmak için vakit kaybedilmemeli. Hızlı transfüzyonla derhal toraksa girilmelidir.. 1985 yılında müdahale ettiğim, Sarayönü’nde yaşayan hastamız Sayın N.K halen yaşamaktadır.. Bizi yaş nedeniyle emekli ettiler ama tecrübelerimizi aktarmaya devam edebileceğimiz düşünülmedi.. Asla para da istemiyordum. İnsanlık adına sadece tecrübelerimden faydalanılmasını beklerdim.. Özellikle kalp damar cerrahisi kardeşlerimden özür dileyerek bir genel cerrah olmam nedeniyle, o yaralanma sırasında çok değerli kalp-damar hocamızın yurtdışında olması ve başka bir uzmanın bulunmaması nedeniyle müdahale ettiğimi de arz ederim.. Netice olarak, hasta kalpte nafiz yaralanma varsa, asla sedye üstünde masaj yapılmamalıdır, yapılmaz.. Bu uygulama hem hasarı büyütür, hem de çok değerli vaktin kaybı demektir ki, hastayı kaybedersiniz.. Bunu vicdani bir sorumluluk gereği hepinizin affına sığınarak yazdım. Bu dünyada en kıymetli şey, şüphesiz insan hayatıdır! Hepinize en içten sevgi ve saygılarımı sunarım.. Genel cerrahi uzmanı Prof. Dr. Şükrü Bülent Özer..