İsraf etmeyelim

Bilinçli kullanılmayan doğal kaynakların bir gün tükeneceği şüphesiz. Kaynak israfını önlemek, hayat standartlarını yükseltmek ve enerji krizinin önüne geçmek isteyen yerel yönetimler, atıkların geri kazanılması ve tekrar kullanılması için birçok yöntem deniyor. Tabii kaynaklardan uzun vadede ve maksimum bir şekilde faydalanılması için atık israfına son verilmesi, ekonomik değeri olan maddelerin geri kazanılması gerekiyor. Çünkü 1 ton kullanılmış kağıdın geri kazanılması ile 17 ağaç kurtarılmakta ve 4100 kilovat saatlik enerji tasarruf edilmektedir ki bu miktar bir ailenin ortalama 1 yılda kullandıkları elektrik enerjisidir. Cam, metal, plastik ve kağıt gibi atıklar, çeşitli işlemlerden geçirilerek yeni bir hammadde olarak değerlendirilebiliyor. Sağlıklı bir geri dönüşüm sisteminin ilk basamağı ise bu malzemelerin kaynağında ayrılması. ATIKLAR, EKONOMİYE KAZANDIRILIYOR Bu konuda ciddi adımlar atan Meram Belediyesi, kağıt, cam, plastik ve metal gibi ambalaj atıklarının kaynağında toplanarak ekonomiye tekrar kazandırılması için geri dönüşüm çalışmalarını ilçe genelinde yaygınlaştırıyor. Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından uygulanan ‘Meram Kaynağında Ayrıştırma Projesi’ ile 2010 yılında yaklaşık bin 400 ton katı atık toplandı. Proje, ilçedeki tüm eğitim kurumları, hastaneler ve resmi kurumlarla birlikte yaklaşık 50 bin konutta uygulanıyor. ‘Her Atık Çöp Değildir, Yarınlar Çöpe Gitmesin’ sloganıyla hareket eden belediye, kamu kurumları, okullar, iş yerleri, marketler ve konutlardan çıkan ambalaj atıklarını, haftalık programlar çerçevesinde topluyor ve hammadde olarak ekonomiye kazandırıyor. Bu hizmetin yaygınlaştırılması için de okul ve konutlarda çeşitli eğitim seminerleri veriliyor, broşürler dağıtılıyor. 12 BİN 960 LİTRE BENZİN TASARRUFU YAPILDI Meram Belediye Başkanı Fatma Toru, uzman eğitimciler tarafından okullarda geri dönüşümle ilgili bilgiler verildiğini, böylece geri dönüşüm bilincinin oluşturulduğunu söyledi. Çevre ve Temizlik İşleri Müdürlüğü ekiplerinin de binaları dolaşarak vatandaşları bilgilendirdiğini, geri dönüştürülebilecek ambalajların atılması için poşetler dağıtıldığını belirten Toru, okul, market, kamu kurumları, iş yerleri ve evlerden alınan atıkların, ekipler tarafından haftalık toplanarak yeniden hammadde olarak ekonomiye kazandırıldığını kaydetti. 2014 yılında 2 bin 160 ton ambalaj atığının toplandığını ve kağıt karton geri dönüşümüyle 22 bin 32 adet orta yaştaki kara çam ağacının kesilmekten kurtarıldığını ifade eden Toru, plastik atıkların geri dönüşümü sayesinde 8 milyon 467 bin 200 kw elektirik tasarrufu sağlandığını, bunun da 56 bin 450 konutluk alanın bir aylık elektrik enerjisini karşıladığını vurguladı. Yine cam atıkların dönüşümü sayesinde 12 bin 960 litre benzin tasarrufunun yapıldığını hatırlatan Fatma Toru, metal atıkların geri dönüşümü sayesinde 112 ton orijinal ham madde tasarrufu gerçekleştiğini sözlerine ekledi. HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR Dünyadaki atıkların yaklaşık yüzde 80’inin geri dönüştürülebilir nitelikte olduğunu, geri dönüştürülen bir ton cam atık ile 100 litre petrol tasarrufu sağlandığını, plastik ambalaj atıklarının geri dönüşümünden elyaf içeren tekstil ürünleri ve atık su boruları gibi malzemeler üretildiğini dile getiren Başkan Toru, sadece 1 metal içecek kutusunun geri dönüşümünden elde edilen enerji ile 100 Watt’lık bir ampulün 20 saat çalıştırıldığını, geri dönüştürülen bir ton kağıt/karton atık ile 17 ağacın kesilmesinin önlendiğini, kompozit ambalaj atıklarının geri dönüşümünden karton koliler, yalıtım malzemeleri ve mobilya gibi ürünler yapıldığını, 1 litre atık yağın 1 milyon litre suyu kirlettiğini ve 10 gram kurşunun 200 kg. toprağı kirlettiğini söyledi. Toru, “kaynak israfının önüne geçilmesi, Meram’da hayat standartlarının yükseltilmesi, şehrin ekolojik bakımdan dengeli ve sağlıklı gelişmesinin mümkün hale gelmesi adına atıkların geri kazanılması, ekonomik bir değere dönüştürülerek tekrar kullanılması hayati önem taşımaktadır” diye konuştu. GERİ DÖNÜŞÜM KONTEYNERLERİ ARTIRILMALI Türkiye'de yılda 25 milyon ton evsel atık, 1,2 milyon ton endüstriyel atık, 100 bin ton tıbbi atık ve 530 bin ton e-atık ortaya çıktığı belirtiliyor. Yalnızca cep telefonu atığının yılda yaklaşık bin ton olduğu tahmin ediliyor. Geri dönüştürülen atıkların yüzde 43’ünü kâğıt, yüzde 27’sini plastik, yüzde 12’sini cam, yüzde 8’ini tekstil ürünleri,  yüzde 4’ünü de metal oluşturuyor. Konya’daki geri dönüşümle ilgili çalışmaları beğeniyle takip ettiklerini belirten vatandaşlar ise projenin tüm kente yaygınlaştırılması gerektiğini söylüyor. Cam, plastik, poşet ve demir gibi atıkları atabilecekleri konteyner sayısının artırılmasını isteyen vatandaşlar, “yakınımızda konteyner olmadığı için çöp kutusuna atmak zorunda kalıyoruz. Bu da israfa yol açıyor. Ekonomiye kazandırılabilecek atıkların boşa gitmesini istemiyoruz” dedi. Adem Serin