DÜNDEN BUGÜNE BRUNSON

12 Ekim… ABD ile Türkiye arasındaki sınırları zorlayan ve yaptırımlara sebebiyet veren merkez papaz kaynaklı sıkıntının sonlandırıldığı gün. Gerek ABD kamuoyu gerek Türkiye kamuoyu davanın görüleceği gündeydi. Her iki devlet için farklı kaygılar taşıması aslında olayın vehametine dikkat çekmektedir. Neden mi? Olaya ABD tarafından bakıldığında Papaz Brunson; Trump için Kasım ayı seçimlerinin propaganda unsurudur. Ayrıca Trump yönetiminde bulunan başkan yardımcısı Mike Pence ve senatörlerin bir kısmı Papaz Brunson ile aynı kilisenin üyesi. Kısacası Evanjelist faktörü ABD iç siyaseti ile bağdaştırıldı. Çünkü Evanjelistler ABD’de büyük bir kitleye sahip retorik nitelikte. Bunun dışında ABD emperyalizminin etkin gücü konumundalar. Bu durumun farkında olan Trump yönetimi bundan nemalanarak olayı değerlendirdi. İşteasıl süreç bundan sonra başlayarak, yerini diplomatik restleşmeler ile dünya kamuoyuna bıraktı. Bunu takiben Türkiye – ABD ilişkileri gerginleşti. Aslına bakıldığında iki devlet arasındaki unsur sadece Papaz Brunson ile ilintili değil. ABD ile aramızdaki sorunlara bakıldığında bunları PKK-PYD, Fetö, Hakan Atilla, F-35 olayı takip eder. Ama en yakın süreçte Papaz Brunson hepsini gölgeleyerek tartışmayı keskin hale getirdi. Türkiye açısından Papaz Brunson; devlete karşı suç işleyen, Fetö ve PKK adına çalışan ayrıca misyonerlik faaliyetleri yürüten bir ajan. Kendisi Ekim 2016’da gözaltına alındı. Sonrası ise malumunuz ev hapsi. Bu durum sürekli iki devlet arasında gerilimi tırmandırdı. Özellikle başkan yardımcısı Mike Pence yaptığı açıklamalarla durumu Türkiye Cumhuriyetine varan tehditlere kadar götürdü. Türkiye’de bu tehdit vari tutum kabul edilmedi ve tüm siyasi partiler ortak bildiri ile tepkilerini dile getirdiler. ABD’nin bununla yetineceğini mi sandınız? Hayır tabi ki de. Saldırgan tavırları İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e yaptırıma kadar uzandı. Aslında Mike Pence’nin bu tavrı sadece Türkiye tarafından değil ABD’de demokratlar tarafından da şov yapıyor algısına kodlandı. Öte yandan doların giderek artan seyri ise olayın ekonomik yaptırımlara bağlanması ile şekillendi. Halk tarafından ABD menşeli ürünlerin boykotu, ellerinde olan dövizlerin eritilmesi yaptırımlara olan tepkilere bir dizi örnek. Bugün Türkiye’nin içinde bulunduğu dar boğaz Papaz Brunson ile bağdaştırılarak faturanın kendisine kesilmesine sebebiyet oluşturdu. Özellikle Başkan Erdoğan her seferinde konuşmalarında bu konu üzerinde sıkça durdu. Ama muhalefet ekonomik sıkıntının Papaz Brunson’dan ziyade bunun yönetimsel bir kayma olduğu kanaatindeydi. Bu durumda muhalefet ve iktidar arasında epey konuşulacak tartışmaların nedeni de denilebilir. Aslında Papaz Brunson’dan ziyade 24 Haziran öncesine bakıldığında ekonomik sıkıntıların olduğu belliydi. Burası bireysel takdirgereği tartışmaya epey açık. Bir diğer konu ise; Türkiye’nin Papaz Brunson karşılığında Gülen’in iadesiydi. Ama bugün gelinen noktada işler istenilen sonuçları doğurmadı. Türkiye Cumhuriyeti olarak 12 Ekim’de İzmir’de görülen davada Papaz Brunson serbest bırakıldı. Akabinde ülkesine döndü. Bu süreçte iktidara yakın kesimlere bakıldığında hamasi duygular epey irdelenmekteydi. Neticeyi görmeden bu denli hamaset hayal kırıklığına neden oluşturdu. Türkiye Cumhuriyetinin ferdi olarak aslında bu durum herkesi üzmeli ve endişelendirmeli. Çünkü bu durum ABD’nin yaptırım gücünün yerini buldu algısının hissedilmesine zemin hazırladı. Özellikle ABD’nin eline koz vermekten öteye gidemez. Devlet olarak bugünden sonrası bunun ABD tarafından alışkanlık haline getirilmemesidir. Çünkü iade sonrası ABD Dışişleri Bakanı Pompeo tarafından diğer tutuklu ABD’lilerin de iadesi talep edildi. Ondandır ki bu detay atlanılmamalı, diğer talepler için taviz verilmemelidir. Bugünden sonra iki devletin ilişkilerinin ne olacağını izleyip göreceğiz. Türkiye için temennim ise ilelebet ülküsü uğruna payidar kalmasıdır…