Cennet Köşkü

■ Cennetin de, cehennemin de anahtarı kılıçtır. (Hz.Muhammed) *** Halife Harun Reşid döneminde Behlül Dana adlı bilge düzgünce kesilmiş tahta parçalarından eve benzer bir şey yapıyordu. Harun Reşidin eşi Zübeyde çalışmalarını  görüp ne yaptığını sordu, Behlül yanıt verdi;    - Cennet köşkü yapıyorum efendim!    Dindar bir kadın olan Zübeyde Hanım  köşke müşteri çıktı; - Bu köşkü bana satar mısın?    - İsterseniz satarım.    - Kaç paraya satarsın?    - Sana bir akçeye veririm.    Zübeyde bir akçeyi verip köşkü satın aldı. Harun Reşid ve eşi düşlerinde kendilerini cennette gördüler. Zübeyde hanım, lüks bir köşkte oturuyordu. Harun Reşid sordu;    - Hanım,  köşke ne zaman sahip oldun?    -  Behlül’den dün akçeye satın almıştım.    Sabah Harunu Reşid Behlül'ü çağırttı ; -  Bizim hanıma dün sattığın köşkten bir tane de bana yapsana, kaça stacaksın!  - Bin akçeye yaparım . -  Hanıma bir akçeye vermişsin      - Evet bir akçeye verdim Ama o köşkün değerini bilmeden aldı. Sen ise dün gece onun nasıl görkemli bir köşk olduğunu gördün. Ben buna göre fiyat istiyorum. *** Gazneli Sultan Mahmud, av töreninden  dönerken bir köyde, Ayas adlı  delikanlı ile tanışmıştı. Ayas'ın söz ve davranışlarındaki farklılık, bunlardan yansıyan zeka parıltıları karşısında Sultan Mahmud, delikanlıda bir cevher olduğunu sezmiş ve onu kendi rızası, ailesinin izniyle sarayına götürmüştü Ayas, sarayda sultanın emriyle yoğun bir eğitim ve öğretime tabi tutuldu. öğretileni hemen algılıyor, köyden gelmişliğini hissettirmemek için yanlış yapmamaya özen gösteriyordu Sonuçta Sultan Mahmud'un istediği nitelikte bir elaman olarak yetişti ve onun emrine girdi. Kendisine hangi görev verilse hakkından geliyor,  hükümdardan tam not alıyordu. Sultan Mahmud Ayas'ı keşfettiğinden mutluluk duyuyor,  paye verdiği kimseler içinde en güvendiği gözde  oluyordu. Ayas'la aynı konumda vezirler, ve yüksek dereceli memurlar kıskanıyor ileri geri konuşmalarına yol açıyordu. Sultan Mahmud her şeyden haberdardı. Bir gün vezir ve kumandanlarının katıldığı bir gezi düzenledi. Gezi sırasında yakınlarından geçmekte olan bir kervan Sultan Mahmud'a, Ayas'ın değerini kanıtlamak için aradığı fırsatı verdi. Sultan Mahmud, vezirlerinden birini çağırdı ve dedi ki;    - Git, şu kervan nereden geliyormuş sor! Vezir gitti sordu ve döndü: - Sultanım, Çin'den geliyormuş. - Peki nereye gidiyormuş?    - Onu sormadım efendim! Sultan Mahmud bunun için bir başka vezir çağırdı ve ona da görev verdi; -  Şu kervan nereye gidiyormuş öğren!    Vezir öğrenip geldi: - Sultanım Mısır'a gidiyormuş - Anlaşıldı, yükü neymiş? - Onu öğrenmedim efendim! Sultan Mahmud, diğer vezirlerini de denedi ancak, kervan hakkında yeterli bilgi edinemedi. Bunun üzerine mevcut vezir ve diğer yetkililere şöyle dedi; - Ayas  hakkında ileri geri konuştuğunuzu, gözden düşürmeye çalıştığınızı biliyorum Benim Ayas'a değer verişim sahip olduğu engin yeteneklerinden, verilen her görevde gösterdiği ustalık ve beceriklilikten dolayıdır Beşinizin, onunuzun birlikte üstesinden gelemediği bir işi tek başına hak edebilmesi nedeniyledir. En basiti şu kervan hakkında hanginize görev verdiysem yeterli bilgileri edinemediniz. Oysa, daha önce böyle bir konuda Ayas'ı denedim, bir seferde tekmil bilgiyi, akla gelebilecek tüm soruların yanıtını öğrenip beni aydınlatmıştı. Benim Ayas'ı tutmamın, ona farklı işlem yapmamın nedeni budur. Bir Damla: Rebabın sesi neler söylüyor, bilir misin? “Arkamdan gel de yolu öğren” diyor. Çünkü yanlış yoldan gider, doğru yola çıkarsın; soru yoluna gider, cevap yoluna çıkarsın.” ( Divan-ı Kebir- Mevlana)