Bir Fincan Kahvenin Kırk Yıl Hatırı Vardır

Gönül ne kahve ister ne kahvehane Gönül bir dost ister kahve bahane Çile çekmeye mi geldim cihane Ahh garibim garibim ben Kimse tutmaz elimden kimse tutmaz kimse bilmez derdimden kimse tutmaz elimden. … Kahvecinin biri kahveye zam yapmak istemiş. Bir süre de zammı müşterilerine nasıl anlatacağını düşünmüş ve sonunda şu aşağıdaki yazıyı dükkânına asmış; 'Kahve Yemen'den gelir, yolu ırak iki lira yetmiyor, üç lira bırak' Müşterinin biri de eline kalemi alıp bu yazının altına şunları karalamış; 'Kahve Yemen'den gelir, yolu sapa İki lira yetmiyor ise dükkânı kapa! … Bir İngiliz gezgini Charles Mac Farlane' in yıllarca önce dile getirdiği bir gerçek; Türkler kahvesiz yaşayamaz! Kahvenin, sanat- kültür- gelenek ve folklor dünyamızda önemli yeri olduğu yadsınamaz. Öyle ki, Kahvehanelere hala mektebi irfan, kıraathane ya da halk üniversitesi anlamları verilir. Yaşam Fakültesi hazırlık sınıfı diyenler de az değil. Kahvehaneler psikolojik tedavi merkezleridir bir bakıma. Kimi maç izlemek i kimi tavla, okey, 51, batak, king. oynamak için tutar kahvenin yolunu. Kiminin amacı bedava gazete okumaktır. Orada hükümetler kurulur, devrilir, bakanlar değiştirilir. Seçim totolar oynanır, evlilik yarenlikleri yapılır Takımlara taktikler verilir. İddialı sonuç tahminlerinin arkası kesilmez.Yemek tarifleri bile yapılır Kahveler toplumsal yaşamın tıpatıp aynısıdır. Bakkallar market, kahveler, cafe ya da cafeteria, berberler coiffeur, lokantalar restorant olunca özümüzden kopuş başladı …. ■ Gözlerinin kahvesinden koy ömrüme, kırk yılın hatırına sen kalayım. (Cemal Süreya) ■ Her şeyden biraz kalır diyor birileri, çoğulluk haklılıktır. Kavanozda biraz kahve, kutuda biraz ekmek, insanda biraz acı. (Turgut Uyar) … Ülkemizde kahve sayısı giderek artıyor. Sayı artışını işsizlikle oranlayanlar var. Bir bakıma doğru olabilir ama, kahveye tarihsel açıdan bakınca içerik değişiyor, o zaman karşımıza kültürel ve geleneksel bir miras olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde, her mahallede hatta neredeyse her sokakta bir, her köy de birkaç kahve vardır. Kırsal kesimlerde siyasal görüşleri çelişenler ayrı kahvelerde toplanır. İktidarı tutanların ya da tutmayanların kahveleri gibi. Bu da kahve siyaseti.. Bir saptamaya göre, ülkemizdeki kahve sayısı 400.000'in üzerinde görünüyor. Buna karşın kütüphane1.500 dolayında. Bu düş kırıklığı yaratan acı bir sonuç… … Kahvecilerin Hipokrat’ı Şazeli adında bir şehtir. Kahveci esnafı, kahveyi bulan Şeyh Şazeli' yi ''pir'' kabul ederler. Osmanlıların son dönemine kadar İstanbul'daki kurukahveci işyerlerinde ''Ya Hazreti Şeyh Şazeli'' yazan levhalar asılırdı. … Habeşistan'da 850’li yıllarında, Kaldi adlı keçi çobanı, hayvanların kırmızı renkte olan bitkiyi yerken rahatladıklarını gözlemleyince kendisi de aynı bitkiyle çeşitli denemeler yaptı insana rahatlık verdiğini saptadı; 1100’de de Arabistan'da ekilme ve pişirilmeye başlandı. Dünyanın ilk kahve satan işyeri 1475’yılında İstanbul'da açıldı, sonra bunu başkaları izledi. Osmanlı Ordusu'nun Viyana seferleri ile kahve önce Viyana'da bilindi, sonra bütün Avrupa'ya yayıldı.Viyana'da ilk kahveyi bir yeniçeri açtı; 2. kahve Venedik de faaliyete geçti, 1607’de John Smith adlı gemici tarafından Amerika kıtasına Kanada'ya götürüldü ilk filtre edilmiş kahve makinesi yapıldı.(1908) … Avrupa'nın kahveyle tanışması Osmanlı ve Venedikli tüccarlar aracılığıyla oldu. 1615’de İtalya' ya götürülen kahve, uzun süre seyyar satıcılar tarafından limonata gibi sokaklarda satıldı, ilk kahvehane 30 yıl sonra 1645'de de Venedik'te açıldı Fransızlar Avusturyalılar da İngilizler de kahveyi bizden öğrendiler.Kahve, 1669'da XIV. Louis döneminde bizim elçimiz Süleyman Ağa tarafından 'sihirli içecek' adıyla Paris sosyetesine tanıtıldı, beğenildi, 1686'da da Café de Procope adıyla Paris'in ilk kahvesi açıldı.Rousseau, Diderot ve Voltaire gibi ünlü kişiler bu mekanların havasını soludular. … Avusturyalılar kahveyle tanışması 1683’da IV. Mehmet zamanında başlatılan II. Viyana Kuşatması sonrasında oldu. Osmanlı ordusu geriye çekilirken arkasında deve, sığır, katır, koyun ile çuvallar dolusu buğday, pirinç, bal gibi yiyecek maddeleri ve 500 çuval da siyah, hoş kokulu taneli ne olduğu bilinmeyen bir şey de bıraktı. Viyanalılar, önceleri ctaneleri deve yemi sanırlar. Hatta bir kısım çuvalları yakıp bir kısmını Tuna nehrine attılar. Uzun yıllar Türklerin arasında yaşadığı için kahvenin ne olduğunu bilen ordunun tercümanı Georgi Kolschitzky, gösterdiği başarılar karşılığı bu çuvalların kendisine verilmesini istedi. Kolschitzky, önce ev ev dolaştı, sonra çadır kurup halka ücretsiz kahve ikram etti tanıtımı sağladı. Nescafe'cilerin uyguladığı yöntemin başarılı kahvenin sevilmesiyle Viyana'da ilk kahvehaneler ardı ardına açılmaya başladı. … ■ Kahve cehennem kadar kara, ölüm kadar kuvvetli, sevgi kadar tatlı olmalı. (Türk Atasözü) ■ Kahveyi gece kadar siyah, cehennem kadar sıcak ve kadın kadar tatlı içeceksin. (Kolombiya Atasözü) … İstanbul'da kahvehaneler, Halep ve Şam'dan gelenlerce açıldı. (1555) Avrupa Osmanlı ve Venedikli tüccarlar aracılığıyla tanıdı. Elçimiz Süleyman Ağa, XIV. Louis döneminde 'sihirli içecek' diye Paris sosyetesine takdim edildi. Avusturya 1683’de IV. Mehmet zamanında II. Viyana Kuşatması sonrasında öğrenirken, İngilizler de kahveyi Oxford' da 1637'de bir Türk sayesinde tanırlar. Kahve öğretim üyeleri ve öğrenciler tarafından benimsenir ve hatta Oxford Kahve Kulübü bile kurulur, şehirde de 1650'de Angel ismindeki ilk kahvehane açılır. … Brezilya hükümeti Nestle’ye başvurup (1938) elinde fazla kahve olduğunu bir çare bulmasını isteyince firma, suyla karıştırılıp içilen ve toz halindeki Neskafe'yi icat etti. Bugün dünya çapında günde 2 milyar fincan kahve içiliyor. Siz bu arada şairin 'Gönül ne kahve ister ne de kahvehane, gönül ahbap ister kahve bahane' dediğine bakmayın. … Ünlü öykücümüz Sait Faik yazıyor; ''Dekansız, doçentsiz, bütçesiz, fakültesiz ve yüzde yüz bağımsız üniversite olan kahveler, insanların nabzının hızlı mı atıyor, yoksa atışta hoplamalar mı var, şipşak ortaya koyarlar,'' … Bu anı-yazı şöyle devam ediyor; ''Severim kıraathaneleri. Bir ihtiyar gözlüğünü takmıştır. Ötekisi elinden bir türlü gazeteyi bırakmayana içerlemektedir. İki yaşlı-başlı adam, çocuklar gibi olmuş, domino oynamaktadır. Üç kişi hiç aklınıza bile gelmeyen siyasal düşüncededir. Bir küçücük, sizin dikkatinizi bile çekmeyen bir haberden neler de neler çıkarılır Yarabbi ! Sonra hiç ummadığınız birinin karaborsayı nasıl ortadan kaldıracağına ilişkin anlatışına dalarsınız. Düşünceleri önce size gülünç gelir. Sonra: Hani hiç de yanlış değil, dersiniz. Soğuk, temiz, beyaz mermerli, ince belli çay bardaklı, mavi, sarı, turuncu fincanlı, köylü zayıf garsonlu, sarı yüzlü ocakçılı kahveler.” … Yazı içeriğinden iki sonuç çıkarabiliriz. Bir; Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı vardır. İki ; Gönül ne kahve ister ne kahvehane Gönül bir dost ister kahve bahane. … Ünlülerden kahve nitelemeleri; ■ Bir fincandaki kahve gibidir hayat. Bazen tatlı bazen değildir.Önemli olan kahvenin tadı değil,kiminle içtiğindir. (Bop Dylan) ■ Uyku yorgansız, kahve dumansız olmaz. ■ Kahveden bir yudum almadan, korktun mu beni kırk yıl sevmekten.(Küçük İskender). ■Bana göre dünyanın en güzel icatlarından bir tanesi taze kahve kokusudur. (Hugh) ■ Bazen bir kahve yudumlayıp bir şarkı açarsın, susarsın ve o şarkı senin söylemek istediğin her şeyi söyler. (Winged Creatures) ■ Bazı sabahlar uyanınca elime kahvemi alıp camdan bahçeme bakarım ve derim ki: Bunların ne kadar değerli olduğunu hatırla; çünkü bir gün kaybedebilirsin. (Jim Carrey) ■ Beni cinnetten çıkaran bir şey kahve hazır denildiğinde kahvenin hazır olmamasıdır. (Salinger) ■ Hayatımı kahve kaşıklarıyla ölçüyorum. (T. S. Eliot) ■ Hayatta çekilmez üç şey var; soğuk kahve, ılık şarap ve fazla heyecanlı kadın. (Orson Welles) ■ Hissiz kalmaktansa kahveyle acı çekmeyi tercih ederim. (Napoleon Bonapart) ■ Kahve, kendiliğinden bir dildir. (Chan) ■ Kahve, yetenek için iyidir ancak dahilik dua gerektirir. (Emerson) ■ Kahvemi, kadınımı sever gibi severim. (Eddie Izzard) ■ Kahveyi bıraktım. İnanın ki sevgiliden ayrılmaktan daha zor. (Sandra Bullock) ■ Kendimi öldürmeli mi yoksa bir bardak kahve mi içmeliyim? (Albert Camus) ■ Kötü bir kahve bile hiç kahve olmamasından iyidir. (David Lynch) ■ Problemim şu ki ben bağımlı bir insanım. Yalnızca bir kahve içemem ya da yalnıza bir parça çikolata yiyemem. (Guy Pearce) ■ Yaşlanmanın hatalarına kapılan insanlar gibi ben de güne kahve ve ölüm ilanlarıyla başlıyorum. (Bill Cosby)