5.1

Konya'mız 4. dereceden deprem kuşağında. Ülkemizde 1 ile 5 arasında değişen riskte deprem kuşakları var. İstanbul, Erzurum, Erzincan vb. 1. dereceden deprem kuşağında yer alırken Konya'mız 5. dereceden deprem kuşağında idi. 2009 yılında meydana gelen 4.5 ve 4.7 şiddetindeki (Richter ölçeği) depremlerden sonra 4. dereceden deprem bölgesine dahil edildi. Türkiye'nin Konya'nın güneyi, Aksaray'ın güneyi ve Antalya'ya kadar inen o kuşak haricindeki her yerinde deprem kokuyor ve risk yüksek.
8 Kasım 2021'de merkez üssü Konya Meram- Kızılören'de olan 5.1 ölçeğinde bir deprem meydana geldi. Deprem 10 saniye sürmesine rağmen 5 km derinlikte meydana geldiğinden yoğun hissedildi. Hatta bu deprem Isparta, Antalya ve Aksaray'da da hissedildi.
Pek dillendirilmese de 5.1 büyüklüğündeki bu deprem Konya'da şimdiye kadar görülen en büyük depremdi. Çok şeyler söylendi. Hatta “Yer altındaki suyun aşırı çekilmesinden dolayı deprem meydana geldi” diyenler dahi oldu. Gerçek şu ki, meydana gelen bu orta şiddetteki depremin Konya gibi Türkiye'nin en emin bölgelerden birinde olması ve Konya için rekor şiddette olması ürkütücü. 50'nin üzerinde artçı deprem yaşadık. En büyük artçımız da aynı gün gece yarısındaki 4.0 şiddetindeki depremdi.
Daha önceki 5. derecedeki deprem bölgesinden 4. derece riske yükselmemiz bir bakıma iyi oldu. Kolon ve kirişlerimizin ebatları büyüdü. Atılan demir donatılar hem sıklaştırıldı hem de demir çapları artırıldı. Yani şu anda binalarımız da, insanlarımız da daha güvende.
11 Eylül 2009 tarihinde meydana gelen 4.5 ve 4.7 depremlerinden sonra zemin etütleri daha bir önemsenmeye başlandı. TSE dahi standartlarını değiştirdi. Örnek verirsek, daha önce minimum 20 cm olabilen kiriş taban genişlikleri 25,30 cm'ye çıkarıldı. En kestirme yoldan bu yeni Konya kriterlerine göre deprem ve rüzgar hesabı konulan statik projeler daha güvenli. Özellikle de, 2000 yılından sonra betonarme ve statik projeleri onaylanan inşaatlar daha güvenli.
Bugüne döndüğümüzde bu rekor 5.1 şiddetindeki deprem Konya'yı 3. dereceden riskli deprem bölgesine aldırır mı, birlikte göreceğiz. Yetkili kurullar yer altı haritası ve fay hatlarının hareketliliğine göre en uygun kararı verecektir. Keşke 3. derece deprem bölgesine alsalar, binalarımız daha güvenli olsun. Bizim insanımız ve yavrularımız Japonya insanından daha kıymetli olsun, olmalı da zaten. Yeter ki biz binalarımızı fenni şartlara ve projesine uygun olarak yapalım.
Konya'mızda spekülasyonlar bitmez. Depremzedelerle ilgilenmemek gibi gülünç bir iddia ortaya atıldı. Eski ve zaten harabe şeklindeki evi yıkılan teyzemiz, belki de üzüntüsünden dolayı “Bizimle ilgilenilmiyor” deyiverdi. Sonraki röportajında ise hiçbir ihtiyacının olmadığını ve yetkililerini ilgilendiğini söyledi.
Kaldı ki Meram Belediye Başkanı Sayın Kavuş aileye, “İsterseniz otele yerleştirelim. Arzu ederseniz evimde misafir edeyim.” demedi mi?
Konya belediyeleri doğal afetlerde üzerine düşeni yapar, yapmıştır. Bütün depremleri, sel felaketlerini, orman yangınlarını bir düşünün. Bozkurt ilçesinde çocukların yüzünü güldürmek için bisiklet dağıtan, Antalya'daki orman yangınlarında Konya'dan ateş altına itfaiye gönderen, Marmara Depremi'nde enkaz kaldıran bir yerel yönetim. Ta 600 km ileride Marmara Depremi'nde zarar gören insanımıza Konya'da depremzede şefkat evleri yapan bir belediye; hem de 96 konut yapan bir belediye; şurada, burnunu dibindeki hemşehrileri ile ilgilenmeyecek(!) Güldürmeyin lütfen. Kendi insanımızı ülke gündemine çekmeyi gayet iyi biliriz. Müspet yönleriyle değil, yanlış anlamayın; menfi yönleriyle. Bir başka ilde olsa bu tür haberler olsa bile yaptırmazlar. Kaldı ki belediyemiz bu konuda gereğini de yapmıştır, yapmaktadır ve yapacaktır.
Ah keşke hemşehrilerimizin olmayan şeylerle birbirinin paçasından tutma alışkanlığı olmasa! İçerideki birbirimizi çekiştirmelerin ulusala yansıması da kötü oluyor. Bir hemşehrimizin yüksek derecedeki görevden el çektirilmeleri birilerini sevindiriyorsa, vay halimize. Daha çok fırın ekmek yememiz lazım.
Depreme dönelim: Tekrar söyleyelim. İsmil Fay Hattı 150 km ilerideki Tuz Gölü Fay Hattı'nı tetiklerse Konya merkezde 6-6.5 şiddetinde bir deprem oluşturabilirmiş, yetkililerin ifadesi. Bu şiddetteki bir depremin eski binalara etkisini birlikte düşünelim.
Hepimize geçmiş olsun.
Rabbim beterinden korusun.