50+1 GÖRÜŞMELERİ

Kulislerde bir ivme söz konusu. 2023 nelere kadir! Seçimlere 1,5 yıl gibi bir süre kalmasına rağmen, siyasi görüşme trafiği hızlandı. Önce Sayın Cumhurbaşkanı SP Lideri Temel Karamollaoğlu ile bir görüşme yaptı. Temel Bey, toplantı sonrası seçim sistemi konusunda pek açık olmasa da 50+1 ile ilgili bir şeyler söyledi.
Sonrasında malum, 17 Kasım Çarşamba günü AK Parti Lideriyle MHP Lideri, akabinde de CHP Genel Başkanı ile İYİ Parti Genel Başkanı bir görüşme yaptılar. Hatta ilk toplantı ile ilgili MHP kanadından, programlı bir toplantı olduğu ancak kamuoyuyla paylaşılmadığı vurgulandı. İkinci toplantı ise Sayın Kılıçdaroğlu'nun Akşener'i ziyaretiydi.
Toplantılarının yapılmasının, alelacele, aynı gün yapılmasının mutlaka bir esprisi vardır. Muhtemelen 2023 seçimleri ve seçimlerin olmazsa olmazı, 50+1 düzenlemesi. 50+1 düzenlemesinin de içinde yer aldığı Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemi'ne geçişteki anayasa değişikliği sonrasında tüm AK Parti sözcülerinin söylemleri, 50+1'in sistemi daha da güçlendireceği ve bu sistemin “olmazsa olmaz”ı olduğu yönündeydi. Bu seçim sistemi ve 50+1 hararetli bir şekilde savunulmuştu.
MHP'nin bugünlerde savunduğu tez, yine aynı. Sistemin bu şekilde çoğunluğun desteği ile ayakta olabileceği hala savunulmakta. 2018 tarihinde gerçekleştirilen anayasa değişikliğinin üzerinden daha 3 sene geçmişken, bir anayasa değişikliğinden bahsedip gündeme getirmenin bir sebebi olmalı.
CHP ve İYİ Parti'nin eskiden beri savunduğu yönetim sistemi Parlamenter Sistem. Hatta Parlamenter Sistem'in yeni versiyonunu da düşünerek Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'i savunuyorlar. Seçilecek bir cumhurbaşkanının parti genel başkanı olmasına da karşılar. İki parti genel başkanının görüşmesinin İYİ Parti Genel Merkezinde olması İYİ Parti Genel Sekreteri Sayın Uğur Poyraz'ın son yapmış olduğu açıklamanın tezahürü olabilir mi? Sayın Poyraz'ın yaptığı açıklama, kapalı bir şekilde de olsa CHP'nin HDP ile olan ilişkisine dikkat etmesi yönünde idi. Zira “Biz HDP'yi PKK'nın yanında konumlandırıyoruz” açıklaması çok önemli. Böyle bir açıklamada bulunan İYİ Parti ile HDP'nin Millet İttifakı'nda yer alması manidar. En zor olanı da CHP'nin tutumu. Millet İttifakı 2023 seçimlerinin olmazsa olmazı İYİ Parti ve HDP. İkisini de bir ortak paydada tutmak Millet İttifakı'nın en büyük ortağı CHP'ye düşüyor.
Sayın Kılıçdaroğlu ve CHP, bu kriz yönetimini başarabilecek mi? Seçime bir hayli zaman olduğunu düşünürsek bu uzun süreçte İYİ Parti ve HDP'nin beyanları, söylemleri ne olacak; ne zaman, hangi konularda çatışacaklar, belli değil.
Belki bu sistemin eleştirilecek yanlarından biri de şu: Şimdi 3 cumhurbaşkanı adayı düşünelim. Adaylardan hiçbirinin %50+1'i sağlayamadığını varsayalım. Biri en fazla, biri orta, biri de düşük oy aldı diyelim. En az oyu alan aday ile ortada oy alan adayın anlaşması durumunda vatandaş da teveccüh gösterirse en fazla oy alan aday haricindeki diğer adaylardan biri cumhurbaşkanı olabilir.
Bunun bir örneğini Konya Mali Müşavirler ve Muhasebeciler Odası seçimlerinde görmedik mi? En fazla oy alan başkan adayı başkan olamamışken anlaşan iki adaydan biri oda başkanı oldu. Son anayasa değişikliğinin en çok eleştirilen maddesi 50+1 bugün yine gündemi meşgul etmekte. Belki de konunun özü şu: “Seçimlerde cumhurbaşkanı seçimine girecek adayların alması gereken oy yüzde 50+1 olmalıdır” ibaresinin kaldırılarak yerine, “Seçimde en fazla oyu alan aday cumhurbaşkanı seçilir.” ifadesini koydurmaktır. Ancak bu tartışma devam edeceğe benziyor. Bir taraftan Yarı Başkanlık Sistemi'ni diğer taraftan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi savunanlar var iken ne olacağını birlikte göreceğiz. Ülkenin geleceğini yönetecek olan kadroların belirleneceği yeni tip seçim sisteminde yüzde 50+1'in değerinin bugünkünden daha fazla önem arz edeceğini söyleyenler var.
Bir taraftan ittifak içindeki fay hatlarının izolesi için görüşmeler devam ederken diğer taraftan tanınan ancak şimdilik gizli tutulan aday adayları ile görüşmeler devam ediyor muhtemelen. Pazarlıklardan uzak, ülkenin geleceğine yön verecek ehil kadroların seçimde muzaffer olması temennisiyle...