“Gazze’deki ateşkes tarihi bir fırsat ancak tedbirli ve hazırlıklı olmalıyız”

Doç. Dr. Sayın değerlendirmesinde, öncelikle gözyaşlarının durmasının “Çok güzel ve hayırlı” olduğunu belirtti. Sürecin uluslararası aktörlerin —özellikle Türkiye, Mısır, Katar ve ABD— yoğun çabası sayesinde geldiğini vurgulayan Sayın, bunun “tarihe geçmiş bir başarı” olduğunu söyledi. Netanyahu ve İsrail’in geçmişte ateşkese ilişkin tutumları nedeniyle endişe duyulduğunu ifade eden Sayın, yine de mevcut durumun önceki ateşkeslerden daha umut verici olduğunu dile getirdi.

Hamas müzakerelerde daha yapıcı bir tutum sergiliyor

Doç. Dr. Sayın süreç ile ilgili yaptığı değerlendirmelerde Garantörlük ve izleme mekanizmalarına, değinerek “Antlaşmanın detayları henüz tam açıklanmadığı için garantörlük maddelerinin ve yetki dağılımının metin yayınlandığında netleşecek. Birinci aşamanın ardından, izlemenin (monitoring) sağlanması hâlinde ikinci ve sonraki kademelere geçişin mümkün olacak” ifadelerini kullandı. Sayın süreçteki tarafların tutumuna da değinerek, “ Tarafların tutumu ve ihlal riski değerlendirildiğinde Hamas’ın müzakerelerde daha yapıcı bir yaklaşım sergilediği, İsrail tarafında ise geçmişte son dakika değişiklikleri veya ihlaller görüldüğünü hatırlatmakta yarar var. Ancak bu kez ihlal ihtimalinin, ABD’nin sürecin devamı ve barışa dair güçlü isteği nedeniyle geçmişe kıyasla daha düşük görüyorum” dedi.

Bölgeye yönelik barış gücü önerisinde bulundu

Gazze’de yaşanan süreç ile ilgili önerilerini sıralayan Sayın Bölgesel güvenlik ve barış gücü önerisi:nde bulunarak, “Garantör ülkelere TSK barış gücünün gönderilmesi durumunda sürecin daha başarılı yürütülebileceği görüşünü savunuyorum. Bölgedeki iç dengelerin ve İsrail kamuoyunun tepkilerinin sürecin kırılganlığını artırabilir” uyarısında bulundu. Sayın bölgenin yaşadığı dramın altını çizerek, “Bölgenin insani yardım ve yeniden inşası anlamında, Ateşkesin sağlanmasının ardından en kolay adımın insani yardımların yönlendirilmesi, fakat öncelikle acil sağlık malzemeleri, ilaç ve sahada sağlık hizmetlerinin kurulması gerekiyor. Enkaz kaldırma, lojistik ve sürdürülebilir yardım mekanizmalarının da planlı şekilde yürütülmesi hayati önem taşıyor” ifadelerini kullandı.

Soykırım iddiaları uluslararası hukuk çerçevesinde izlenmeli

Doç. Dr. Yusuf Sayın bölgede yaşanan gelişmelerin dünya kamuoyunda uluslararası hukuk anlamında izlenmesinin önemine değinerek, “, “soykırım iddiaları” gibi ağır suç iddialarının uluslararası hukuk süreçleriyle takip edilmesi gerekmekte; akademik ve hukuki literatürde bu dönemin ayrıntılı şekilde kayıt altına alınması önemli. Diplomaside sorumluların hesap vermesinin yakından takip edilmesi gerekmekte” dedi. Değerlendirmesinde ayrıca Orta Doğu’da olası yeni risk senaryolarına dikkat çeken Sayın, bölgedeki gelişmelerin yalnızca Gazze ile sınırlı kalmayabileceğini; güney ve güneybatı Suriye ile bağlantılı senaryoların da konuşulduğunu belirterek, “İsrail iç siyasetindeki değişimlerin (kabine tartışmaları, kamuoyu tepkileri) ateşkesin sürdürülebilirliği üzerinde belirleyici olacağını söyledi ve “ihtiyatlı sabır” çağrısı yaptı.

Canlı yayındaki değerlendirmesinin tamamında Sayın, sürecin yeni ve kırılgan olduğunu; hem insani önceliklerin hem de hukuki-diplomatik adımların eş zamanlı ve dikkatle yürütülmesi gerektiğini ifade etti. (ÖZEL HABER)