Ülkemizde patates üretimi

Patates, yumruları yenen otsu bitki türüdür. Beyazımsı, pembemsi çiçekler açan, yumruları(patates) hariç zehirli köklü bir bitkidir. Çimlenmiş patatesleri tüketmemeliyiz, zehirlenmeye sebep olabilir. Patatesi diğer sebzelerden ayıran en büyük özelliği tohum ile üreme yerine vejetatif üreme yapmasıdır. Patates parçasını toprağın altına koyduğunuzda; bu önce kendiliğinden patates bitkisi olur, sonra patatesler toprağın altında çoğalır. Nişasta bakımından zengindir. Patates dış kabuk rengine göre sarı ile kırmızı, etine göre beyaz ve sarı olarak adlandırılır. Patates, birim alandan fazla verim alınması, besin değerinin yüksek oluşu, sindiriminin kolaylığı, kullanım alanının geniş olması, her çeşit iklimde yetişmesi bakımından hemen hemen bütün dünya ülkeleri tarafından üretilmekte ve tüketilmektedir. Dünyada patates üretiminde %1,24’lük pay ile ülkemiz 19. sırada bulunmaktadır. Dünya patates verimi 2.121 kg/da iken ülkemizde 3.348 kg/da olup dünya ortalamasından yüksektir.(kaynak: SGB) Patates üretimi, 2019 yılında 71 ilimizde yaklaşık 141 bin ha alanda 4,98 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Niğde, Konya ve Afyonkarahisar patates üretiminde önemli üç ilimizdir. Ülkemizde bu yıl verimli bir üretim sezonu olup 2020 yılı rekoltesinin 2019 yılına göre %4,4 artışla 5,2 milyon ton olması öngörülmektedir. Hatay, Adana ve İzmir (Ödemiş) illerinde hasat tamamlanmış ve patates üretiminde verimli bir sezon gerçekleşmiştir. Tüm illerde kışlık patates hasadı yapılmaktadır. Türkiye’de patates üretimine 2019 yılı üretiminde mevcut desteklemeler: *Mazot-Gübre Desteği 31 TL/da *Sertifikalı Tohumluk Kullanım Desteği 80 TL/da verilmektedir. *Patates Siğili Hastalığı ürün destekleme ödemesi 110 TL /da   Türkiye’nin patates ihracatı içinde Irak, Suriye ve Tunus ilk sırada yer almaktadır. Türkiye’nin tohumluk hariç patates ithalatında en önemli üç ülke Mısır, Suriye ve Pakistan’dır.(TÜİK 2019 ) Türkiye’de patates tarımını patates siğil hastalığı olumsuz etkilemektedir tohumun kaliteli olması ekim yapılan parsellerin hastalık ve zararlılarla bulaşık olmaması vb. önemlidir. Türkiye’de patates fiyatı en fazla yükseliş ve düşüş gösteren ürünlerin başında gelmektedir. Ocak ayında ihracatı ön izne bağlanan patateste hasadın artması ve yeni sezon üretiminin ülke ihtiyacını karşılayacak düzeyde olması nedeniyle 19 Temmuz 2020 tarihinde yayımlanan tebliğ ile ön izne tabi olmaktan çıkarılmıştır. Patates ihracatının dondurulmuş ve işlenmiş ürün olarak yapılması ülkemiz ekonomisi açısından önemlidir. Piyasadaki fiyat dalgalanmaları, stok yapılmasının önlenmesi, havza bazlı üretim, hasat durumu vb. bilgiler KAYIT ALTINA ALINMALI, sözleşmeli üretimlerle bir sonraki yılın üretim planı yapılmalıdır. ÜRETİCİ KENDİ HALİNE BIRAKILMAMALIDIR. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. ve Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü tarafından yazlık ekimin yapıldığı bölgelerde depolanmayan ürünlerin piyasa fiyatlarını olumsuz etkilememesi için ağustos ayında alım yapılmıştır. Önemli olan hasat bittikten sonra, ürün fazlasıyla fiyatlar düşük diye sitem etmekten ziyade ilgili paydaşların fiyattaki dalgalanmanın nedeni sorgulayıp durumu üretimden önce yönetebilmesidir.