Tehlike çanları çalıyor! Susuzluğa çare: Yer altı barajları

Bakanlıktan Kuraklık Eylem Planı: 150 yer altı barajı yapılacak Küresel ısınma tüm dünyayı tehdit ediyor, ülkeler yeni tedbirler alıyor. Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya Ovası ise, 6 aydır yeterli yağış alamadığı için kuraklık alarmı verdi. Yeni sezon için ekimi yapılan ancak kuraklığın tehdit ettiği hububat verimini, 2 gün önce başlayan yağışlar kurtardı ancak ekim-kasım ayları arası ekimi tamamlanan hububat için iki aydır endişeyle tarlalarında nöbet tutan üretici bundan sonrası için de tedirgin. Uzmanlar ise hızlı ve somut adımlarla mücadele öneriyor. Yıllık yaklaşık 2,5 milyon ton buğday üretilen ve bu nedenle de tahıl ambarı olarak bilinen Konya'ya geçen yıl temmuz- aralık döneminde 80 milimetre yağış düşerken bu yıl 30 milimetre yağış düştü. Yağış yetersizliğinden dolayı kuraklık tehlikesinin baş gösterdiği kentte, rekoltede de en az yüzde 10'luk düşüş bekleniyor. Konya çiftçisini de tedirgin eden kuraklık tehlikesi, ne yazık ki tüm ülkeyi tehdit ediyor. İklim değişikliğinin en çok hissedildiği Akdeniz havzasında yer alan Türkiye'de kuraklık ve su sıkıntısı her geçen yıl artarken uzmanlara göre, önlem alınmazsa Türkiye 20 yıl içinde ‘su fakiri’ bir ülke olacak. 2023'E KADAR 150 YER ALTI BARAJI HEDEFİ Tarım Orman Bakanlığı da azalan yağışlar ve içme suyu kıtlığına karşı yeni yol haritası belirledi. Kuraklıkla mücadele için bir eylem planı hazırlandı. Tarım ve Orman Bakanlığının kuraklığa karşı en önemli çalışması yer altı barajları olacak. 2023'e kadar 150 barajın yapımı hedefleniyor. DSİ tarafından 2019-2023 dönemine ilişkin Yer Altı Barajları Eylem Planı'ndan yer alan 100 yer altı barajı için çalışmalar geçtiğimiz başlamış Konya bölgesine yapılması planlanan 7 adet yer altı barajı için de jeofizik ve yer altı etüt incelemesine geçilmişti. KONYA'DA 2 YER ALTI BARAJI YAPILACAK Konya sınırları içinde yapımı planlanan barajlar Selçuklu Başarakavak Mahallesi ve Bozkır Karacahisar Mahallesi'nde yer alırken Niğde Bor Halaç Mahallesi, Niğde Merkez yakınları, Aksaray Kayaardı Mahallesi (İhlara Vadisi yakınları), Karaman Göksu Nehri üzeri ve Karaman merkezde yapılacak yer altı barajları için de jeofizik ve yer altı etüt çalışmaları başlamıştı. Yeni Meram'a konuşan Devlet Su İşleri (DSİ) Bölge Müdürü Ali Fuat Eker, hem Konya sınırları içinde yapılması planlanan 2 adet yer altı barajının hem de diğer barajların jeofizik ve yer altı etüt çalışmalarının devam ettiğini kaydetti. İklim değişikliğinin tarımsal üretimin geleceğini tehdit eder hale geldiği ülkemizde ve “hububatın başkenti” kabul edilen Konya Ovası'nda, 2023'te tamamlanması planlanan baraj çalışmalarının hızlandırılması büyük önem taşıyor. YER ALTI BARAJLARININ MALİYETİ DÜŞÜK Yarı kurak iklim kuşağındaki Türkiye'de, küresel ısınma ve iklim değişikliği de dikkate alındığında depolama tesislerinin sayısının artırılması büyük önem taşırken klasik barajlara göre daha düşük maliyetli olan yer altı barajları, yurt dışında yaygın olarak kullanılıyor. Bu barajlarda, yer altı su akımına karşı geçirimsiz bir perde oluşturularak, yer altı mühendislik yapısı içinde suyun depolanması sağlanıyor. Türkiye'de, alüvyon tabanlı vadilerde yer altı barajı için uygun yerler bulunuyor. Bu yapılarda, küçük çaplı sulamalar ile köyler ve beldelerin içme suyu ihtiyacını karşılamaya yetecek miktarda yer altı suyu depolanabiliyor. Öte yandan tedbirler bununla sınırlı kalmayacak, eylem planının ikinci ayağı ise tasarruf olacak. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin verdiği bilgilere göre, 2021 yılı su ve sulama yatırımlarında hamle yılı olacak. Bu kapsamda yeraltı barajları başta olmak üzere, suyu tasarruflu ve verimli kullanma konusuna daha çok odaklanılacak. “Bugün su kısıtı yaşayan ülkeler arasındayız” diyen Pakdemirli, vatandaşları “Yarın su kuraklığı yaşayan ülkeler arasına girebiliriz.” sözleriyle uyardı. Damla sulama yaygınlaştırılacak Tasarruf sadece evlerde iş yerlerinde değil, tarım ve hayvancılıkta da yapılması, damla sulamanın yaygınlaştırılması planlanıyor. Böylece yüzde 40 tasarruf sağlanacak. Bu şekilde kurak bölgelerin tarıma kazandırılması da mümkün olacak.