Tahta kaşığa ilgi "Çinli"ye yaradı

Mutfaklara kolay çizilebilen ürünlerin girmesiyle yeniden rağbet görmeye başlayan tahta kaşıkların, daha çok Çin'den getirilmesi nedeniyle, mesleklerinin yeniden canlanmasını bekleyen kaşık ustaları hayal kırıklığı yaşıyor. Anadolu'da genellikle şimşir ve gürgen ağacından yapılan, doğal ve sağlıklı olması nedeniyle yüzlerce yıl tercih edilen tahta kaşıklar, teknolojinin gelişimi ile unutulmaya yüz tuttu. Sayıları giderek azalan kaşık ustaları, daha çok dekoratif amaçlı kaşıklar yaparak ayakta durmaya çalıştı. Tahta kaşıklar, son zamanlarda mutfaklarda kolay çizilebilen ürünlerin kullanımının artmasıyla yeniden ilgi görmeye başladı. Bu sefer de ustalar, Çin'den gelen ucuz ve kalitesiz ürünler nedeniyle sıkıntı yaşamaya başladı. Konya'da dedesi ve babasından öğrendiği kaşıkçılığı sürdüren, ortopedik engelli Mustafa Sami Onay (60), AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Kaşıkçılar" olarak bilinen ailesinin 4 kuşaktır bu mesleği yaptığını söyledi. - Yaşayan Kültürel Miras Envanteri'ne alındı El emeği ile kaşıkçılığa devam eden Konya'daki tek usta olduğunu belirten Onay, zorluklar nedeniyle 1993 yılında bıraktığı mesleğini, Kültür ve Turizm Bakanlığının "Ölmeye Yüz Tutmuş Mesleklerin Yaşayan Ustaları" çalışması sayesinde 2004 yılında yeniden icra etmeye başladığını ifade etti. Bakanlığın açtığı sınavı kazanarak, "el sanatları ustası" belgesi aldığını anlatan Onay, "Beni 2015 yılında Konya'da Yılın Ahisi seçtiler. Bu sene UNESCO, kaşıkçılığı 'Dünya Yaşayan Kültürel Miras Envanteri'ne almış, bu mesleğin yaşayan ustası olarak da beni kaydetmişler" diye konuştu. - Makineden çıkmış ürünler satılıyor Onay, metal kaşıkların kullanılmasıyla ahşap ürünlere ilginin azaldığını belirterek, "Türkiye'nin bazı illerinde hala kaşıkçılık yapılıyor. Ancak tamamen teknolojiye döndürmüşler işi. Gelen ziyaretçilere makineden çıkmış ürünlerin verilmesini doğru bulmuyorum" dedi. Son yıllarda mutfaklarda kolay çizilebilen ürünlerin yaygınlaşmasıyla tahta kaşık kullanımının da arttığına dikkati çeken Onay, şöyle devam etti: "Şimdi teflon tavalar, tencereler üretiliyor. Bunun son zamanlarda gündeme getirilmesinden dolayı tahta kaşığa talep var gibi görünüyor. Fakat Çin'den 'Çin kaşığı' adı altında tahta kaşık yaptırıp getirenler var. Tahta kaşığımız bile Çin malı oldu. ​Biz 3 liraya kaşık satmaya çalışırken, marketlerde 1 liraya Çin kaşığı diye ürün satılıyor. Menşeinin ne olduğunu, üzerindeki cilanın ne olduğunu bilen yok. Çırak yetiştiremiyoruz. Gençler bu işle uğraşmıyor. Üstüne bir de Çin'den kaşık gelince bu zanaat haliyle yok olmaya mahkum kalıyor. Bu durum, Türk kültürüne ve sanatçısına büyük darbe vuruyor. Milli olan, bizim değerimizi taşıyan ürünleri kullanalım."