Konya
°C
Yeni Meram

Şeyh Hafız-i Sadi Şirazi Neler Diyor?

Şeyh Hafız-i Sadi Şirazi Neler Diyor? - Rıdvan Bülbül - Yeni Meram Gazetesi

A+
A-
20.11.2017 00:50
20.11.2017 11:04
0
4109
ABONE OL
Bugünkü Cuma yazımız Şirazlı Sadi’den esip gelen rüzgârla ısınacak. O, bitr bilge insani düşünür. İnsanlara ışık tutan yollarını aydınlatan nice öz sözleri var. Gerçek tam adı; Şeyh Hafız-i Sadi Şirazi’dir. *** ■ Birinin gönlünü bir kere kırdın mı, sonradan yüz türlü iyilik etsen de, o bir tek kırgınlığın öcünden sakın. Temren yaradan çıkar, acısı gönülde kalır. ■ Eğer bir gönül kırdınsa senin gönlün de mutlaka kırılacaktır. Kale duvarına taş atma, çünkü kaleden de taş gelebilir. ■ Dostların sohbetinden ıstırap duyarım. Çünkü çirkin huylarımı güzel gösterirler. Kusurumu hüner ve olgunluk sayarlar, dikenimi gül ve yasemin yaparlar. Nerde o pervasız, küstah düşmanlar ki, bana benim ayıbımı göstersinler. (Sadi) --- Şeyh Hafız-i Sadi Şirazi 1210 da İran’ın Şiraz kentinde dünyaya geldi; 1291 da aynı yerde yaşama veda etti. Çocuk yaşlarında babası ölünce dedesi ile amcası tarafından iyi bir eğitimle yetiştirildi. Daha sonra Bağdat, Nizamaiye medreselerinde öğrenim gördü Yaşamının 30 yılını Hindistan ve Afrika’nın kuzeyinde ilim öğrenerek ve öğreterek geçirdi.  Türk asıllı olan Şirazi, 1256’de doğduğu yere geri döndü. Dünya da’ Türkiye’ den sonra en çok Türk nüfusun yaşadığı yer İran’dır. Konya’ da neşet eden; Büyük alim, müftü, şeyh’ ül vaiz’ ün, manevi görevli, Merhum Konya’nın yetiştirdiği bilge insan Tahir hoca ( Tahir Büyükkörükçü)  bir vaazında Hafız Sadi Şirazi’ den şöyle bahsetmişti: Eskiden Konya’ mıza Erzurum’ dan, Kayseri’ den hocalar gelirdi. Onların vaazları çok neşeli geçerdi. Güller, bülbüller,  sümbüller doluydu. Konuşmalarında şeyh Sadi’nin Gülistan ve Bostan ad lı eserinden alıntılar yansıtırlardı.” Sadi,  Moğol saldırılarına ve Haçlı savaşına katıldı, Haçlılara da esir düştü. Şeyh Sadi Şirazi,7 yaşında iken hafız oldu;  on dört kez de Hacca gitti. Şiirlerinde Sadi mahlasını kullanırdı.  Türbesi Şiraz’da olan şeyh Sadi için her yıl 21 Aralıkta geleneksel kutlama günü düzenleniyor. ---    Şirazlı Şeyh Sadi'nin Gülistan ve Bostan adlıu kitabından kıssa ve hisse dolu bir öyü; ■ Yalnız başına yaşayan bir derviş, çölün kıyısında oturmuştu. Tesadüfen padişah oraya uğradı. Derviş, kanaat mülkünde dünyadan el etek çekmiş olduğu için başını kaldırmadı ve padişaha göz ucuyla bakmadı bile. Padişah, saltanatın taşkınlığı gereği kızdı ve dedi ki;    - Bu hırka giyen insanlar hayvan gibidir yetenek ve insanlık onlarda yoktur.    Vezir de dervişin yanına gelip konuştu; -Derviş bana bak, yeryüzünün padişahı senin önünden geçti. Niçin saygı etmedin, niçin edep koşulunu yerine getirmedin?    Derviş’in yanıtı tam bir kıssadan hissedir;    - Padişaha söyle; hizmeti,  saygıyı kendinden para pul uman kimseden beklesin. Bir de şunu şöyle; Padişahlar ahalinin muhafazası için o makama gelir, yoksa ahali padişahlara tapınmak için yaratılmış değildir. --- ■ Her ne kadar devlet, saltanat sayesinde mal, mülk, para padişahların elinde ise de onlar yoksulların bekçisidir. Koyun çoban için değildir. Belki çoban koyunlara hizmet içindir. Bugün birini muradına, ermiş, birini de kendi kendine didinir, gönlü yaralı görürsün. Biraz sabret; görürsün ki o hayal peşinde koşan kimsenin beynini toprak yiyecektir. Ölüm gelince, şahlık bendelik farkı yok olur. Birisi bir ölünün mezarını açacak olsa, zengin mi fakir mi fark edemez. Dervişin sözleri Padişah'a doğru, inandırıcı ve sağlam geldi; "Dile benden ne dilersen!" . Derviş yanıt verdi: - Senden onu isterim ki bir daha buraya gelip de beni rahatsız etme. Padişah isteğini yineledi; - Bana bir nasihat et!       Derviş de tarihsel öğüdünü yerine getirdi; - Bugün elinde nimet varken fırsat bil. Çünkü bu devlet, bu mülk elden gider.”    (Gülistan ve Bostan’dan) --- ■ Gönle giren her şey göze hoş gelir. ■ Can kaygısıyla sevgilinin muhabbetinden gönlü ayırmak dostluğa sığmaz. ■ Dost kapısında ölene değil, canını sağ salim kurtarana şaşılır. ■ Kişi nefsinin kötülüklerinden kurtulabilir. İftiracının zannından kurtulamaz. ■ Sen işinle gücünle kalsan da elalemin dilini zaptedemezsin. ■ Bir şeye, bir kimseye gönül bağlama. Çünkü gönül ayırmak müşkül bir iştir. ■ Hepiniz kendi ayıplarınızın hamalısınız. Başkalarının kusurlarını kınamayınız.  --- ■ Ey akıllı kimse! İster iyi, ister kötü olsun, kimsenin arkasından konuşma. Çünkü hakkında konuştuğun kişi gerçekten kötü ise, onu kendine düşman etmiş olursun. İyi ise, çok kötü bir iş yapmış olursun. Biri sana gelip de filân adam kötüdür derse, iyi bil ki, o kendi hatasını söylemiş olur. --- Nuşirevan’ a adalet bağlamında bir avı kebab edeceklermiş, fakat tuz yokmuş. Tuz getirmesi için bir uşağı köye göndermişler. Nuşirevan uşağı çağırıp, uyarıda bulunmuş; - Tuzu para ile al, ta ki o köyden tuz almak hükümetçe bir adet olup köy harap olmasın! Nuşirevan'ın yanında bulunanlar, sormuşlar; - Bir parça tuzdan ne fenalık çıkar? Nuşirevan demiş ki;    - Zulmün esası cihanda önceleri az imiş. Sonra her gelen bir parça artırmakla bugünkü dereceyi bulmuş Eğer Padişah Ahalinin bahçesinden bir elma yerse, uşaklar ağacı kökünden çıkarırlar Birisinden yarım yumurta alma için padişah zulmü reva görecek olursa, padişahın askerleri bin tavuğu şişe geçirirler.    (Gülistan ve Bostan’dan) --- “Ey iyi insan! Bir insanın iki şeyi dostlarına haramdır. Birisi; onun malını haksız yere alıp yemek, diğeri; arkasından iyi olmayan şekilde konuşmaktır. Biri senin yanında başkasının aleyhinde konuşuyorsa, zannetme başkasının yanında seni övsün. Benim nazarımda bu dünyada en akıllı insan, kendisiyle ilgilenip başkalarından gâfil olandır.” --- ■ Her işte kendinden üstününü ara, fırsat bil; kendin gibilerle vaktini heder edersin. ■ Bir yoksul yüz türlü uygunsuz iş görse, bunun yüzde birini dostları bilmezler. Sultan tek kötülük etse, ülkeden ülkeye ulaştırırlar. ■Tam manası ile doğru olduğunu bilmediğin bir sözü söyleme. Karşılığının iyi olmadığını bildiğin sözü de söyleme. ■ Cimri, borç para isteyecek olan kişinin geldiğini bir fersah uzaktan görür. ■ Altının ne olduğunu mihenk, cimrinin kim olduğunu dilenci bilir  
HABER YORUMLARI
  1. Henüz yorum yapılmamış.
    İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.