'İthal et sorunu daha da derinleştirecek'

Sektör temsicileri et ithal edilerek yaşanan sorunların daha da derinleştirildiğini ve böyle giderse uzun vadede et fiyatlarında yükseliş olacağını belirtiyor. Sektör temsilcileri et ithal edilerek hayvancılıkta yaşanan sorunların daha da derinleştirildiğini ve uzun vadede et fiyatlarında yükseliş olacağını belirtiyor. Gıda, tarım ve hayvancılık bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın girişimiyle Türkiye’de yüksek seyreden et fiyatlarını düşürmek ve vatandaşın daha ucuza et yemesini sağlamak amacıyla yurtdışından karkas et ithal edilmeye başlandı. Yurtdışından getirilen ithal etler bakanlığın anlaştığı 2 market zincirinde Et ve Süt Kurumu’nun satın aldığı reyonlarda satışa sunuldu. Ancak et fiyatı ucuz olunca talep de fazla oldu. Reyonlardaki etler kısa sürede tükenmeye başladı. Uzmanlar ise et ithal etmenin Türkiye’deki yüksek et fiyatlarına ve hayvancılık sektörünün sorunlarına çözüm olmayacağını belirterek bunun sorunu daha da derinleştireceğine dikkat çekiyorlar. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye’deki kırmızı et üretimi ile ilgili yaptığı açıklamada bu yılın üçüncü çeyreğinde kırmızı et üretiminin yüzde 23.6, 9 aylık dönemde ise yüzde 11.2 azaldığını açıklamıştı. Eylül ayı itibariyle bir yıllık dönemde kırmızı et üretiminin 1 milyon 65 bin 105 tona indiğini aktaran Bayraktar, asıl tehlikenin gelecek yılın ikinci yarısından itibaren ortaya çıkacağını belirtti. ''BESİCİ YENİ HAYVAN ALMAK İSTEMİYOR'' Yurtdışından ithal edilen ucuz etin besiciyi zor duruma düşürdüğünü ifade eden sektör temsilcileri yükselen döviz kuru nedeniyle yem fiyatlarının zamlanmasının besicilerin maliyetini arttırdığını belirtiyorlar. İthal et sonrasında ise yerli hayvanın karkas fiyatında düşüş yaşandı. Uzmanlara göre besiciler bu nedenle hayvan almak istemiyor. Yurtdışında hayvan ithal etmek isteyen birçok besicinin kurlardaki yukarı yönlü seyir nedeniyle siparişlerini iptal ettiğini belirten Çiftlik Yönetimi ve Yem Bitkileri Uzmanı MÜSİAD Gıda Sektör Kurulu Yönetim Kurulu Üyesi Eşref Şekerli, ''Bir kilogram karkas eti kim ne kadara alıyor bununla ilgili bir hesap yaptım. Et ve Süt Kurumu 23.20 TL’ye getirebiliyor. Kars danasının besiciye maliyeti 26.4 TL. Avrupa danasının maliyeti 22 lira seviyelerinde. Yüzde 10 fonla yurtdışından hayvan alan bir girişimci Güney Amerika’dan alım yaparsa 23.9 TL oluyor. Kurların yükselmesiyle aslında bu fiyatlar daha da yükseldi. Yani ithal etin de pek bir faydası kalmadı. Olan besiciye oldu. Durum böyle olunca besiciler kestikleri hayvanın yerine yenisini koymaya korkuyor. İthal et de et fiyatlarının düşmesini sağlamayacak'' dedi. ''KRİZ DERİNLEŞTİRİLİYOR'' Türkiye’de besiciliğin ete olan talebi karşılayamadığına değinen Şekerli, böyle bir ortamda ucuz et ile tüketimin daha da arttırıldığına dikkat çekerek ''Aslında kriz daha da derinleştiriliyor. Önce hayvan varlığı yeterli düzeye getirilse, ucuz et için adım atılabilir. Ancak sisteme ortadan giriş yapılıyor. Kurlar yükseliyor, ithalat artıyor, üretim düşüyor'' ifadelerini kullandı. ''BESİCİ HAYVAN BAŞINA ZARAR EDİYOR'' Yerli besicinin yeni hayvan almak istemesinin sonuçlarının 7-8 aylık bir süreçte görüleceğine dikkat çeken sektör temsilcileri de ''Çünkü besiye alınan hayvan ancak 7 ay sonunda satılabiliyor. Sonuç olarak arz düşüşü olacağı için et fiyatları ithalat yapılsa bile yükselecek'' diyorlar. Sektör temsilcileri üreticilerin karkas etin kilogramını 27 lira 57 kuruşa mal ettiğini ancak 1 lira 88 kuruş zararla 25 lira 69 kuruşa sattığını ifade ediyorlar. Bazı yerlerde satış fiyatı 23 liraya kadar düşüyor. Besicinin hayvan başına ettiği zarar ise 495 lira 93 kuruşu buluyor. ''SAKATAT FİYATLARI DA YÜKSELEBİLİR'' Bandırma Kasaplar ve Besiciler Odası Başkanı Şerafettin Çıkar da yerli üreticinin yeni hayvan alıp almama konusunda kararsız olduğunun altını çizerek karkas et fiyatlarının.25 liraya kadar düştüğünü aktardı. Bu durumdan dolayı yerli besicinin yeni hayvan almaya yanaşmadığını belirten Çıkar ''Besilik hayvan çok az. Dışarıdan besilik hayvan gelsin istiyoruz. Ancak direk karkas ve löp et getiriliyor. Karkas ve löp ete herkes karşı ancak yine de getiriliyor. Artık sakatat fiyatları bile yükselecek. Deri bile bulunamayacak. Besilik hayvan olmadığı için mezbahalar kapanacak. Bu sefer yem de satılmayacak. Çünkü direk et geliyor'' dedi. ÜRETİMDE DÜŞÜŞ DEVAM EDECEK Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2017 yılının 3’üncü çeyrek döneminde toplam kırmızı et üretimi 301 bin 331 ton olarak gerçekleşti. Toplam kırmızı et üretimi kurban bayramı ile birlikte 3’üncü çeyrek döneminde bir önceki döneme göre yüzde 15,6 artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 23,6 oranında azaldı. TÜİK verilerine göre sığır eti üretimi 253 bin 994 ton olarak tahmin edildi. Sığır eti üretimi bir önceki döneme göre yüzde 10,8 artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 29,4 oranında azaldı. Sığır eti üretimindeki düşüşün 4'üncü çeyrekte de sürmesi öngörülüyor. Toplam kırmızı et üretimi 2016 yılında ise 1 milyon 173 bin ton seviyelerindeydi.