Hz. Mevlânâ’nın gözleri ile bakmak..

Hz. Mevlânâ Celaleddin Rumi’nin Rabb'e, sevgiliye kavuşma gecesi olarak düşündüğü vuslatının bu sene 742 incisine şahitlik ediyoruz. Dünya üzerinde milyonlar tarafından düşünceleri, eserleri yaşam felsefesi haline getirilen Hz. Mevlânâ’nın insan ve evrene bakışına hayran kalmamak elde değil.  İlahi Aşk’a giden yolda rehberlik eden Hz. Mevlânâ’yı âcizane anlamak maksadıyla belki de onun gözlerindeki görüntüyü biraz fark etmek gerek. Peki, Hz. Mevlânâ’nın gözleri nasıl görüyordu bu alemi? İnsanoğlu var edildiğinden beri Rabbimizin bize verdiği aklı kullanarak evrenin büyük bir gelişim ve değişimi içerisinde yaşıyoruz.  Teknoloji ve bilim insana bahşedilmiş olan bu güç sayesinde artık yaşamsal her alanda pek çok yenilik ve kolaylık getiriyor. Rabbimizin “yaradılmışların en üstünü” unvanına mazhar olan insanoğlu geliştirdiği her tür yenilikle hem yaşamını kolaylaştırıyor hem de küresel bir yakınlık sağlıyor. Ancak fiziksel manada sınırlarını küçülten insan ne yazık ki aynı başarıyı ruhsal manada gösteremiyor. Belki bilim ve teknoloji ile birbirlerinin dibinde diyebileceğimiz insanlar ruhen oldukça birbirine uzak duruyor. Buna sebep olarak gösterebileceğimiz alanlardan birisi insanın var edilirken kendisine bahşedilmiş olan sevgi ve hoşgörüyü görmezden gelmesi olduğu aşikârdır. İşte bu noktadan itibaren gözlerimizin gördüklerini Hz. Mevlânâ gözlerinden yansıyacağı şekline odaklanalım. O bitki, hayvan ve insan âlemini tek bir bütün hâlinde görür. Bütün insanları da kendi benliklerine ait farklılıkları muhafaza ederken, barışa ve kardeşliğe çağırır. O, bütün insanlara karşı merhamet ve nezaket hisleri içinde olmanın gerekliliğine işaret eder. Hz.Mevlânâ’nın gözleri insanı ruh ve beden bütünlüğü açısından değerlendirir ve insanın  asıl yönünün mânevî yanının olduğunu söyler: “Sen bu cisimden ibaret değilsin, gözden ibaretsin. Canı görsen cisimden vazgeçersin.” Der. İnsanın manevi yönüyle birbirinden farklı olmadığını, var edilen her canlı ve cansız varlığın Allah’ın sanat eseri olduğunu bu açıdan bakıldığında ayrılık ve farklılığın olmayacağını belirtir. İnsanlar görünüşte isimleri, bedenleri, renkleri, dilleri birbirinden farklı olmasına rağmen özü itibariyle Allah’ın nurunun aynası olduğunu ve bu yönüyle ayrılık ve farklılığın olmadığını belirtir ve insanları birlik ve beraberliğe, başkasını hor ve hakir görmemeye davet eder. Hz. Mevlânâ’nın seçtiği iki kelime bütün bir felsefesinin anahtarıdır: Sevgi ve hoşgörü. Sevgi ve hoşgörü, başka inanç ve kanaatlere saygılı olmaktır. Esasen başka inanç ve kanaatlere saygılı olmak, kendi inanç ve kanaatine bağlı olmamak değildir. Bununla birlikte bütün inanç ve kanaatler karşısında kayıtsız kalmak da değildir. Sevgi ve hoşgörü, ne fikrî mânâda başıboşluk, ne de şahsiyetten fedakârlıktır. Sözün özü sevgi ve hoşgörü, insanları kendi konumunda kabul etmektir. İnsanların yaşamlarını kolaylaştırmak için organize edip sürekli geliştirdiği bu dünyada işte bu iki kelimenin görüş açısından uzaklaştığı zamanlarda ileriye doğru attığını düşündüğü adımların aslında kendine ihaneti olduğu gözükmektedir. Âleme Hz. Mevlânâ’nın gözlerinden bakmayı umarak son sözü yine onun satırlarından seçelim: “Gel, gel, daha yakın gel, bu yol vuruculuk ne zamana kadar sürüp gidecek? Madem ki sen, bensin, ben de senim. Artık bu senlik ve benlik nedir? Biz Hakk’ın nuruyuz, Hakk’ın aynasıyız. Şu halde kendi kendimizle, birbirimizle ne diye çekişip duruyoruz? Bir aydınlık bir aydınlıktan neden böyle kaçıyor? Biz hepimiz, bütün insanlar, tek bir vücud halinde olgun bir insanın varlığında toplanmış gibiyiz. Fakat neden böyle şaşıyız? Aynı vücudun birer uzvu olduğumuz halde neden zenginler, yoksulları böyle hor görürler? Aynı vücutta bulunan sağ el, ne diye sol elini hor görür? Her ikisi de madem senin elindir, aynı tende uğurlu ne demek, uğursuz.” Mutlu günler…