Adam Gibi Adam Aramak!

■ Asil insan, idare eder, aciz insan, şikâyet eder, basit insan iftira eder, dürüst insan sabreder. (Hz. Mevlana) ■ Yaşamda her şey olabilirsin, fakat önemli olan yaşam içinde insan olabilmektir. (Şems-i Tebrizi) *** Sıkıntı bu: adam gibi adam yok ya da çok az. Toplumun tüm katmanlarında böylesi bir sıkıntı yaşandığı kuşkusuzdur. Hz. Mevlana diyordu ki; ■ Nice insanlar gördüm, üzerinde elbisesi yok. Nice elbiseler gördüm, içinde insan yok!    Hz. Mevlana bu öz anlatımla “adam gibi adam” sıkıntısına vurgu yapıyor Adam gibi adam yokluğu ya da azlığının   tüm ülkelerde  yaşanması bizi evrensel bir gerçeğe de götürüyor. Sinop’tan Atina’ya sürgün edilen ünlü düşünür Diyojenin sokaklarda güpegündüz elinde fenerle dolaşarak adam gibi adam araması, bu yokluktan kaynaklanıyordu;    ■ Adam gibi, namuslu adam arıyorum!     Sözü diyojen’den açtıysak devam edelim. Büyük İskender’in Diyojen’i Korent’te ziyaret eder. Sabah sabah  onu güneşlenirken gören İskender sorar; - Benden bir isteğin var mı? Diyojen,  ünlü yanıtı verir;      - Güneşimin önünden çekil, yeter! Bu sözlerin Türkçe versiyonu şöyle: - Gölge etme başka ihsan istemem! Büyük İskender ünlü düşünürün anlamlı sözünden etkilenir, kendi kendine söylenir;    - İskender olmasaydım Diyojen olmak isterdim! Diyojen, İskender’in ziyareti sırasında bir kemik yığınını izlemektedir.. İskender sorar; - Ne yapıyorsunuz? Diyojen yanıt vermiş;    - Babanızın kemiklerini arıyorum ama kölelerin kemiklerinden ayırt edilemiyor. ( Diyojen’in ölümü Büyük İskender’in Babil’de öldüğü güne rastlar.) Birisi Diyojen’e demiş ki; - Herkes seninle alay ediyor!        Diyojen, sözün altında kalır mı hiç;       - Belki eşekler de onlarla alay ediyor. Ama onlar eşeklerle ilgilenmiyorlar. Ben de onlarla ilgilenmiyorum. ***    Adam gibi adam olmanın koşullarını Konfüçyus bir fotoğrafta  bütünleştiriyor; ...  Baktıklarında berrak görürler. ...  Dinlediklerinde iyi dinlerler.    ...  Görünüşleri sıcaktır. ...  Davranışları saygı yüklüdür. ...  Konuşmaları doğrudur. ...  İşlerini ciddi yaparlar. ...  Kuşku duyduklarında doğru soru sormasını bilirler. ...  Öfkelendiklerinde nedenini düşünürler. ... Kazandıklarında adaleti düşünürler. *** Mecliste, siyasette, ticarette, adalette, bürokraside,  tüm kamuda, sokakta, tarlada, işyerinde, halk içinde her yerde, “adam gibi adamları gün yüzüne çıkarabilirsek tüm sorunlarımızın çözümüne ivme kazandırırız. Elimize fenerleri alıp güpegündüz biz de toplum olarak adam gibi adam aramaya başlayalım. Konüçyus’un önerdiği gibi, baktıklarında berrak gören, dinlediklerinde iyi dinleyen, görünüşleri sıcak, davranışları saygı yüklü, konuşmaları doğru, işlerini ciddi yapan, kuşku duyduklarında doğru soru sormasını bilen, öfkelendiklerinde nedenini düşünen, kazandıklarında adaleti düşünen insanları buluncaya dek aramalarımıza devam edelim.  Devam edelim ve bulalım ki, ileri demokrasi yolunda doğru adımlar atalım, barış, adalet, huzur ve paylaşım içinde kardeşce yaşamanın tılsımını çözelim: İşte bütün mesele budur! ■ Çözümde görev almayanlar sorunun bir parçası olurlar.  (Çin Atasözü) ■ Hayatta üç çeşit insandan korkacaksın: Dağdan inme, dinden dönme, sonradan görme.  (Necip Fazıl Kısakürek)